کود‌ها, مطالب آموزشی

دلایل توقف رشد گیاهان چیست؟

دلایل توقف رشد گیاهان چیست؟

بررسی دلایل توقف رشد گیاهان برای اکثر افراد بسیار مهم است زیرا توقف در رشد به منزله از بین رفتن انگیزه در پرورش گیاه است. برای همه ما مهم است که گیاهی که خریداری کردیم بطور محسوس رشد کند، حتی اگر گیاه کند رشدی باشد این توقع وجود دارد پس از مدتی تغییری در روند رشد آن صورت بگیرد. گاهی دقت به نکاتی بسیار ساده گیاه را از رکود خارج کرده و کیفیت در رشد را افزایش می‌دهد. برای نگهداری از یک گیاه نمی‌توان صرفاً به آبیاری اکتفا کرد و باید هم شرایط هم تغذیه مورد توجه باشد و گیاه از نظر آفت هم مورد بررسی قرار بگیرد.

قلیایی شدن خاک و عدم جذب عناصر

یکی از دلایل توقف رشد گیاهان عدم جذب مواد غذایی به واسطه قلیایی شدن بیش از حد خاک است. آبدهی خصوصاً با آب‌های دارای املاح، کود دهی، جنس خاک همگی عواملی هستند که در شوری بستر کاشت مؤثرند. عناصر در چنین خاکی به خوبی جذب نمی‌شوند و این باعث کاهش رشد و در موارد شدیدتر منجر به توقف رشد گیاهان می‌شود. برای گیاهانی که حساس نیستند تعویض خاک کمک کننده است اما بهتر از این کار استفاده از کودهایی است که پی اچ خاک را پایین می‌آورند و بستر کاشت را کمی اسیدی‌تر کنند چراکه برای بسیاری از گیاهان ممکن است امکان تعویض کامل خاک نیز وجود نداشته باشد.

[block id=”dalayele-tavaghofe-roshde-giahan-chist-1″]

یکی از بهترین این مواد کود هیومیک اسید است که با استفاده منظم تعادل اسیدیته خاک را برقرار می‌کند و منجر به جذب بهتر مواد غذایی و رشد بیشتر و فعال شدن گیاه می‌شود. کود هیومیک اسید خواص بی‌نظیر دیگری هم دارد که این فقط یکی از آن‌هاست. میزان و فاصله مصرف این کود نیز ممکن است برحسب نیاز گیاه و نوع آن بیشتر یا کمتر شود.

محدود بودن بیش از حد ریشه‌ها

همیشه توصیه می‌شود گلدان‌های گیاهان زینتی پس از آنکه ریشه پر کرد با یک سایز بزرگتر تعویض گردد. این درست است اما اگر پس از آنکه گلدان از ریشه پر شد باز هم مدت‌های زیادی در همان گلدان نگه داشته شود و فضای بیشتری به همراه خاک تازه برای آن فراهم نشود، رشد با مشکلاتی روبرو می‌شود. ریشه‌ها در هم تنیده شده و بیشتر از خاک در گلدان ریشه دیده می‌شود. علاوه بر این برخی از گیاهان مثل گل کاغذی و بسیاری از گیاهان دیگر اگر فضای کافی برای رشد ریشه نداشته باشند با کاهش رشد و گلدهی روبرو می‌شوند؛ بنابراین بعد از رشد و پر شدن ریشه بهتر است گلدان با یک سایز بزرگتر تعویض گردد.

شرایط محیطی نامناسب

قلیایی شدن خاک و عدم جذب عناصر

شاید بتوان شرایط محیطی نامناسب را مهم‌ترین دلایل توقف رشد گیاهان دانست. برای مثال اگر یک گیاه برای رشد به نور مستقیم آفتاب نیاز داشته باشد ولی در سایه یا نور غیرمستقیم نگهداری شود قطعاً رشد کافی و با کیفیتی نخواهد داشت. همین موضوع در مورد آبیاری، رطوبت و دما و بستر کاشت مناسب نیز وجود دارد. هرکدام از این موارد اگر با نوع و نیاز گیاه تناسب نداشته باشند رشد متوقف یا حداقل با اختلال روبرو می‌شود. به عنوان مثال اگر یک کاکتوس بجای کاشت در خاک کاکتوس در خاک بنفشه آفریقایی کاشته شود ریشه‌ها به دلیل خیس ماندن بیش از اندازه آسیب می‌بیند و رشد گیاه مختل می‌شود.

آفات و مشکل در رشد

تمامی آفات به نحوی به گیاه آسیب می‌زنند برخی با زخم کردن برگ‌ها بعضی با مکیدن شیره گیاهی و … . در هر صورت آفت به واسطه اختلالی که در روند زندگی طبیعی گیاه ایجاد می‌کند باعث کاهش سرعت رشد یا کاهش کیفیت رشد می‌شود و درنهایت اگر تعداد آن‌ها بیش از حد بالا رود گیاه را زمین‌گیر خواهند کرد. نه تنها آفات بلکه بیماری‌های قارچی و باکتریایی نیز منجر به مشکل در رشد می‌شوند؛ بنابراین توجه به سلامت گیاه و پیشگیری از بروز آفات بیماری‌ها یا درمان آن‌ها یکی از راه‌های جلوگیری از توقف رشد گیاهان محسوب می‌شود.

[block id=”dalayele-tavaghofe-roshde-giahan-chist-2″]

تغذیه درست

هر گیاهی نیازهای غذایی خاص به خود را دارد و در صورت تأمین نشدن این نیازها از رشد باز می‌ماند. مواد غذایی خاک در گلدان محدود است و بعد از مدتی کاهش میابد که می‌بایست با کود دهی این مواد غذایی را در اختیار گیاه قرار دهیم. یک گیاه برای رشد به عناصر مختلفی نیاز دارد و نبود هرکدام می‌تواند مشکلی پدید آورد پس یکی دیگر از دلایل توقف رشد گیاهان عدم کود دهی و کمبود مواد غذایی می‌باشد. از طرفی تغذیه منظم از بیماری‌ها هم جلوگیری می‌کند چون برخی از بیماری‌ها و آفات بر اثر یک کمبود در گیاه امکان بروز پیدا می‌کنند خصوصاً بیماری‌های قارچی.

پس همانطور که قبلاً هم اشاره شد برای پیشگیری از آفات و بیماری‌ها و به دنبال آن پیشگیری از کاهش و توقف رشد، تغذیه اصولی را جدی بگیرید. یک گیاه حداقل به یک کود ان پی کا و کود میکرو نیازمند است که ممکن است بسته به نوع گیاه کودهای دیگری نیز به این موارد اضافه شود. در کنار کود دهی بهتر است خاک را هم تقویت کنید و برای این منظور می‌توانید به خاک گلدان‌ها ورمی کمپوست اضافه کنید. دقت کنید برای تقویت خاک گیاهان آپارتمانی به هیچ وجه از کودهای دامی استفاده نکنید.

12 دیدگاه در “دلایل توقف رشد گیاهان چیست؟

  1. امید گفت:

    با سلام، تشکر از مطالب اموزنده شما
    بنده در فروردین ماه یک نهال آلو خریدم که رشد خوبی داشت و هر روز جوانه زنی داشت. ولی از وقتی داخل باغچه کاشتمش دیگه رشدش متوقف شده و حتی یک جوانه هم نزده و خیلی بی حس و حال شده. نمیدونم چرا یهو اینجور شد.
    من خوزستان هستم.
    میگن درسال اول کاشت نباید به نهال کود داد. خواستم بپرسم میشه هیومیک اسید استفاده کنم که رشدش تحریک بشه؟ یوقت بدترش نمیکنه؟
    لطفا راهنمایی بفرمایید

    1. محمد تاجیک گفت:

      سلام وقت بخیر
      ببینید بهتره نهال در زمستان یا پاییز جا به جا بشه تا با محیط بهتر سازگار بشه. بخشی از این بیحالی بخاطر جا به جایی در زمان نامناسب هست. کوددهی در سال اول هم انجام میشه اما دستورش متفاوت با سایر درختان چند ساله هستش. پیشنهاد میکنم از هیومیک اسید حتما استفاده کنید و هر دو ماه تکرار بشه. آمینو اسید یک تنش زدای خوب محسوب میشه و مقاومت به گرما رو هم بالا میبره پس در برنامه غذایی درخت قرار بگیره و همین طور تا اوایل پاییز میتونید سه یا چهار وعده هم از کودهای فسفر بالا مثل ۱۰-۵۲-۱۰ یا هورمون های ریشه زایی استفاده کنید تا حجم ریشه افزایش پیدا کنه و گیاه بهتر در خاک مستقر بشه.

  2. دختر سبز گفت:

    سلام وقتتون بخیر ببخشید رشد هر دوتاتا گیاه من متوقف شده بکیش یشمه یکیش هم بنسای جنسینگ اگه اشتباه نکنم، همه‌ش هم برگاشون زرد میشه و میریزن و از اول فصل سرما هیچ برگی بهشون اضافه نشده که هیچ بیشتر میریزن من تو اپارتمان یه گوشه از راه پله ازش نگ داری میکنم بنظرتون اگه بزارم جلوی پنجره بهتر میشن؟

    1. محمد تاجیک گفت:

      سلام وقت بخیر
      هر گیاهی اول باید نیازهاش شناسایی بشه. هم شرایط محیطی و هم نیازهای تغذیه ای
      بله اگر جلوی پنجره با نور بیشتر قرار بگیرند قطعا وضع بهتر میشه چون هر دو نور خوب لازم دارند و حتی یشم تایم کوتاهی آفتاب هم توصیه میکنم بهش برسه.
      البته چون در راه پله هستند و احتمالا کمی محیط سرد هست این ممکنه خودش مزید بر علت شده باشه و به دما هم توجه بفرمایید.
      در نهایت به علائم آفات و بیماری دقت کنید تا اگر مشکل از آفت یا بیماری باشه هم بتونیم کمکشون کنیم.

  3. مینا گفت:

    سلام وقت بخیر
    گیاهان آپارتمانی من چند ماهه رشدشو متوقف شده کوددهی هم انجام میدم به خاطر نور جابجاشون کردم اما تغییری نمیکن ، یه مدت آبیاری زیاد انجام دادم بعضی دچار پوسیدگی شد ک خاک رو عوض کردم و ابیاری مناسب انجام شد، بعضی خاکشون چندماه و بعضی یکی دو سال عوض شده
    آیا در این شرایط هیومیک اسید می‌تونه کمکی بکنه؟ راه حل چیه؟

    1. محمد تاجیک گفت:

      سلام
      وقت بخیر
      بله هیومیک اسید باید در برنامه غذایی گیاه باشه تا گیاه بصورت مستمر جذب مواد غذایی رو بخوبی انجام بده و میتونه برای رشد مجدد کمک کننده باشه.
      البته سایر عوامل و شرایط هم باید بررسی بشه مثلا از نظر آفت، سایز مناسب گلدان، جنس مناسب خاک، نور و ….
      ضمن اینکه بر حسب نوع گیاه در کنار هیومیک اسید کودهای دیگر مثل کود گیاهان آپارتمانی، آهن، ریزمغذی ها و کلسیم و …… هم ممکنه نیاز به استفاده باشه.

  4. Baran گفت:

    سلام وقت بخیر. من گیاه کالانکوئه دارم که یک ساله اصلا رشد نکرده و ب همون صورت باقی مونده. قلمه ام ازش گرفتم اما قلمه ها هم بعد از سه چهار ماه ک گذشته هیچ رشدی ندارن. کوددهی انجام میدم آب و نور مناسب ام دارن اما رشد نمیکنن. مشکلشون چیه؟

    1. محمد تاجیک گفت:

      سلام وقت بخیر
      باید همه نکات برسی بشه
      اما دو نکته رو مجدد بررسی کنید اول نور. از آنجایی که این گیاه یک ساکولنت است باید نور زیاد باشه و تایم کوتاهی هم آفتاب بگیره.
      مورد دوم جنس خاک هست اگر خاک سنگین و رسی باشد گیاه آسیب میبینه و منجر به کاهش رشد میشه.
      در ادامه از کودهای پتاسیم بالا و هیومیک اسید در برنامه غذایی حتما استفاده کنید البته در فصول رشدی و گاهی یک هرس سبک و سربرداری مختصر هم میتونه منجر به تحریک مجدد در رشد شود.

  5. حسن گفت:

    یک باغچه خشخاش دارم شرایط برای همه یکسانه اما تعدای خوب رشد کرده اند وتعدای کوچک مانده وتعدای ساقه های باریک علت چیست

    1. محمد تاجیک گفت:

      سلام
      دلایل زیادی میتونه داشته باشه
      اما در اغلب گیاهان آفتاب دوست معمولا قسمتهایی که نور آفتاب کمتر باشه اینطور میشه از طرفی بافت خاک در یک باغ یا باغچه ممکنه در جاهای مختلف فرق داشته باشه و این هم تاثیرگذاشته باشه.

  6. فرزانه گفت:

    سلام‌ وقت بخیر
    مدت زمان زیادی است که یک گلدان گل ختمی در ایوان دادم و هر سال گلهای زیادی میداد . آبیاری و کود دهی و هرس را به موقع انجام می‌دادم و گیاه سرحال بود . تا اینکه پارسال حدودا پاییز دچار آفت مگس سفید شد . تمام شاخ و برگش را هرس کردم . زیر برگها و شاخه ها و … با محلول صابون شستم . سه نوبت هم سم کنفیدور اسپری کردم. . گلدون و خاکش را هم عوض کردم . ظاهرش خوبه ولی اصلا رشد نداره . . حس میکنم خاکش خشک نمیشه . چند تا ساقه لخت و چند تا برگ کوچبک
    مونده . اول فروردین هیومیک اسید دادم ۱۵ فروردین هم پتاس و سه بیست .الان نمی دونم باید چیکار کنم که دوباره سرحال بشه. ممکنه راهنمایی ام کنید .‌سپاسگزارم

    1. محمد تاجیک گفت:

      سلام وقت بخیر
      به نظر میرسه حجم ریشه ها کم شده باشه و کمی آسیب دیده باشه. اگر براتون مقدور بود گیاه رو با احتیاط از گلدان خارج کنید و کمی از خاک دور گیاه رو بگیرید و خاک جدید و با کیفیت جایگزین کنید و اگر هم احساس کردید گلدان برای گیاه بزرگ هست میتونید گلدان رو هم یک سایز کوچک کنید. دقت کنید ریشه نباید لخت بشه و فقط بخشی از خاک دور ریشه ها تعویض میشه که قسمتهای اصلی آسیب نبینن. بعد از تعویض تا یکماه لابه لای آبیاری ها هفته ای یکبار با کود آمینو اسید آبیاری و اسپری بشه و بعد از این هم دو سه مرتبه از هورمون های ریشه زایی بصورت آبیاری هر دو هفته یکبار مصرف کنید. در ادامه اگر وضع گیاه بهتر شد میتونید کوددهی های قبلی که انجام میدادید رو طبق روال از سر بگیرید.
      البته اگر کود دیسپر کلروفیل هم بتونید تهیه و مصرف کنید خیلی در احیای گیاهان آسیب دیده موثر و کمک کننده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *