خاک‌ها، مطالب آموزشی
علت خشک شدن ناگهانی بذرهای جوانه زده چیست؟
مرداد
خشک شدن ناگهانی بذرهای جوانه زده یکی از مهمترین مشکلات کشاورزان، گلخانه داران و کسانی است که در خانه اقدام به کاشت بذر میکنند. دلایل زیادی در این باره ذکر شده است که به صورت خلاصه در این مقاله به آن‌ها می‌پردازیم. آشنایی با دلایل خشک شدن این جوانه‌ها کمک می‌کند تا هم در صرف هزینه‌ها و زمان صرفه‌جویی شود و هم بتوانیم به یک نتیجه مطلوب در زراعت و کشت و کار مورد نظر خود برسیم. خشک شدن جوانه بذرها گاهی موجب می‌شود تا افراد به کیفیت بذرهای خریداری شده شک کنند یا اشکال را از آن‌ها ببینند. کیفیت بذر بسیار مهم است اما حتماً در هنگام کاشت نیز به سایر دلایل خشکی هم توجه کنید.
مرگ ناگهانی جوانه یا دامپینگ آف
بعد از کاشت بذرها بسیار شاهد خشک شدن ناگهانی بذرهای جوانه زده هستیم. گاها در عرض مدت کوتاهی بدون علامت خاصی جوانه ظریفی که از بذر خارج شده بر زمین افتاده و از بین می‌رود. دلیل اصلی این مرگ بیماری‌های قارچی می‌باشد. همانطور که می‌دانیم قارچ‌ها در محیط‌های بسیار مرطوب و نسبتاً گرم رشد خوبی دارند و این دقیقاً همان شرایطی است که برای سبز کردن بذرها ما به آن نیاز داریم. لازم به ذکر است که قارچ‌ها در زمان جوانه‌زنی ممکن است از مواد مغذی درون بذر یا خاک اطراف بذر بهره بگیرند و بهتر و سریع‌تر رشد و بروز پیدا کنند.
با توجه به احتمال بروز این قارچ‌ها که ممکن است طیف وسیعی از انواع بیماری‌های قارچی را شامل شود بهتر است از بذرهای ضدعفونی شده استفاده و یا قبل از کاشت آن‌ها را به‌وسیله قارچ کش بذر مال کرد تا احتمال بروز این بیماری‌های قارچی کاهش پیدا کند. در کاشت بذر صیفی جات مثل بذر خیار یا بذر کدو با وجود احتمال زیاد گرفتار شدن جوانه‌ها به مرگ ناگهانی بسیاری از کشاورزان اینکار را انجام می‌دهند و بذرهای خود را قبل از کاشت به قارچ کش آغشته میکنند. لازم به ذکر است که می‌توان در روشی دیگر در خاک محل کشت مقداری قارچ کش در سطح خاک ریخت.
خاک
بذر صیفی جات
پلاستیکی
در روش‌های دیگر بعد از کاشت می‌توان بذرها را با محلول قارچ کش آبیاری نمود تا ضدعفونی شوند. اگر بذرهای کاشته شده بعد از جوانه‌زنی علائم بیماری قارچی داشته باشند یا شروع به زرد شدن یا پژمردگی کنند و یا بدانیم بنا بر شرایط مستعد بیماری قارچی هستند، می‌توان چند وعده با محلول قارچ کش آن‌ها را غبار پاشی کرد. دقت کنید هرچقدر خاک زهکش مناسب‌تری داشته باشد امکان این بیماری‌ها کاهش میابد. برای مثال خاکی که بسیار چسبنده است را می‌توان با اضافه کردن خاک ماسه و شن یا ورمی کمپوست و کود دامی پوسیده تا حد قابل قبولی اصلاح کرد. البته در مورد دامپینگ آف باید گفت آبیاری متعادل باعث کاهش خرابی می‌شود چون آبیاری بیش از حد و ایجاد حالت باتلاقی و آبیاری بسیار کم هر دو می‌تواند تأثیر منفی بر جوانه‌ها بگذارد.
خشکی جوانه بر اثر آبیاری نامنظم
همانطور که میدانید جوانه‌ها بسیار ظریف هستند و تا قبل از اینکه از خاک بیرون بیایند نیاز است تا دائماً خاک رطوبت خود را حفظ کند. بعد از بیرون آمدن از خاک نیز می‌بایست تا زمان چند برگی شدن و رسیدن گیاه به استقامت کافی رطوبت به مقدار لازم بنا بر نوع گیاه برای گیاهچه تأمین شود. طبیعی است که آبیاری نامنظم و یا خشک شدن طولانی مدت خاک درنهایتاً منجر به آسیب دیدن ریشه‌ها و خشک شدن جوانه می‌شود. خشک شدن به دلیل خشکی و گرما یکی از دلایل قابل توجه خشک شدن ناگهانی بذرهای جوانه زده است که در کشت و کارهای خانگی بسیار دیده می‌شود.
خاک
خاک
لوازم جانبی باغبانی
لوازم جانبی باغبانی
نور کم
اغلب بذرها خصوصاً بذر سبزیجات و بذر صیفی جات به نور مستقیم آفتاب نیاز دارند. اگر نور آفتاب به آن‌ها نرسد رشد علفی پیدا میکنند و ساقه‌ها دراز و برگ‌ها نازک و زرد می‌شوند. در این حالت پس از مدتی درنهایت جوانه‌ها یا به دلیل نرسیدن نور کافی یا به دلیل رشد ضعیفی که به دلیل نبود نور کافی در جوانه‌ها به وجود آمده است با هر تنشی به سرعت خشک و نابود می‌شوند. در مورد جوانه‌های ضعیف باید گفت اگر این جوانه‌ها را بعد از کاشت در محیط کم نور به یکباره در مقابل آفتاب قرار دهیم نیز امکان خشک شدن ناگهانی در آن‌ها وجود دارد چون به این شدت نور از ابتدا عادت نکرده‌اند و باید به تدریج آن‌ها را به نور زیادتر عادت داد تا درنهایت بتوان مقابل چند ساعت آفتاب قرار بگیرند البته اگر جوانه‌های اولیه هنوز آسیب جدی ندیده باشند.
پیشنهاد می‌شود از همان ابتدا بذرها در محل آفتابگیر کشت شوند. بذر محصولاتی مثل بذر ریحان، بذر کلم، بذر شاهی، بذر کاهو، بذر خیار، بذر کدو، بذر بادمجان، بذر گوجه از جمله گیاهانی هستند که در نور کم بازدهی خوبی ندارند و ممکن است از بین بروند. نکته جالب توجه در مورد نور این است که آفات و بیماری‌ها نیز به جوانه‌ها و بوته‌هایی که نور کافی به آن‌ها نمی‌رسد بیشتر حمله میکنند زیرا بافت تردتر و آسیب‌پذیرتری دارند.
عدم کیفیت بذرهای کاشته شده
در آخر باید گفت کیفیت و تازه‌تر بودن بذر هم می‌تواند در خشک شدن ناگهانی بذرهای جوانه زده تا حدی مؤثر باشد. هر چه بذر قوی‌تر و سالم‌تر باشد نسبت به شرایط محیطی و تنش‌ها هم مقاومت بیشتری نشان می‌دهد که این خود می‌تواند آمار خرابی‌ها را کاهش دهد. دقت داشته باشید اگر شرایط محیطی متناسب را نتوانید فراهم آورید یا در آبیاری اختلال ایجاد شود، حتی اگر بهترین و با کیفیت‌ترین بذرها را هم بکارید درنهایت به نتیجه مطلوب نخواهید رسید.
سلام
چرا گیاه رشد نمیکنه فقط تا پنج سانت بالا میاد دیگه خبری نیست چقدر باید آب بدم؟
ممنون
سلام وقت بخیر
در کشت های خانگی بهتر تا زمانی که گیاه چند برگی نشده و جون نگرفته روزانه آبیاری بشه تا دچار تنش تشنگی نشه
و بعد از اون با خشک شدن سطح خاک آبیاری انجام میشه البته در روزهای گرم تابستون ممکنه هر روز هم آبیاری انجام بشه
اینکه رشد متوقف شده احتمال داره از جنس نا مناسب خاک و سفتی بیش از حد اون باشه یا محل کاشت آفتابگیر نبوده یا شرایط محیطی تغییر و جوانه ها رو با تنش رو به رو کرده البته دلایل دیگه هم ممکنه باشه و به مهمترین ها اشاره کردم
دقت کنید اگر بذر ها دور از آفتاب مستقیم بودند دلیل همین هست و نیابد در این شرایط به یکباره بگذارید در آفتاب و باید از آفتاب کم شروع و کم کم تایم آفتاب اضافه بشه اما اگر از ابتدا بذر در محل آفتابگیر کاشته بشه که اصلا مشکلی نیست و جوانه ها از ابتدا بخوبی رشد دارند و قوی میشن.
سلام وخسته نباشید میشه برای تهیه بذر خوب به من کمک کنید چندین بار اقدام کردم ولی نتیجه نگرفتم تشکر
سلام
وقت بخیر
سلامت باشید
در یکی از پیام رسان ها پیام بدید در صورت امکان همکارانم راهنمایی میکنند.