علت سیاه شدن ساقه گیاهان

سیاه شدن ساقه گیاهان اغلب به کارکرد ریشه‌ها برمی‌گردد. اولین حدسی که می‌توان زد آبیاری زیاد یا تجمع آب در عمق خاک است. آبیاری زیاد در ابتدا تارهای مویی ریشه را از بین می‌برد و می‌پوساند که در این مرحله معمولاً گیاهان مختلف واکنش‌های مختلفی نشان می‌دهند. ریزش برگ‌ها، زرد شدن برگ‌ها، خشک شدن شاخه‌های فرعی و ضعیف‌تر، چروک یا جمع شدن جزئی پوست ساقه‌ها و خشک شدن ناگهانی قسمت‌هایی از گیاه همگی می‌توانند ناشی از این پوسیدگی باشند.

چراکه با کم شدن تارهای ریشه و پوک شدن آن‌ها عملاً جذب آب و مواد غذایی کاهش یافته و گیاه دیگر قادر به رساندن مقادیر کافی از آن‌ها به اندام‌های گیاه نخواهد بود بنابراین شروع به حذف برگ‌ها یا شاخه‌ها می‌کند تا بقای خود را حفظ کند. با ادامه‌دار شدن این وضعیت و خیس ماندن خاک و ریشه‌ها به مرور ریشه‌های اصلی هم آسیب دیده و در این مرحله ساقه‌ها شروع به سیاه شدن می‌کنند. اگر گیاه به این مرحله برسد کار برای درمان و نجات بسیار سخت خواهد شد.

دلیل دیگری که با سیاه شدن ساقه گیاهان به آن مشکوک می‌شویم بیماری قارچی است. بیماری‌های قارچی انواع و اشکال مختلفی دارند ولی همگی بافت گیاه را تخریب می‌کنند. این تخریب گاهی با سیاه شدن همراه است که اغلب سرعت رشد زیادی دارد بنابراین اگر در آبیاری گیاه زیاده روی نمی‌کنید و زهکش گلدان هم مناسب است و البته خاکی که برای کاشت گیاه استفاده کردید کیفیت لازم را دارد و آب را زیاد محبوس نمی‌کند، نهایتاً می‌توانیم گزینه بیماری قارچی را جدی در نظر بگیریم.

[block id=”ellate-siah-shodane-saghe-giahan-1″]

به یاد داشته باشید احتمال اینکه این دو مشکل توأمان باشند بسیار زیاد است چراکه بیماری قارچی در محیط خیس یا رطوبت بالا بیشتر بروز و رشد می‌کند. بیماری‌های قارچی علاوه بر سیاه کردن ساقه‌ها و برگ‌ها اغلب بافت گیاه را شل و آبکی می‌کنند. در ساکولنت‌ها و گیاهان گوشتی با توجه به وجود ساقه‌های ترد و آبدارشان آسیب بسیار بیشتر و سرعت رشد بشدت بالاست چون قارچ در بافت آن‌ها راحت‌تر نفوذ و حرکت می‌کند.

[block id=”ellate-siah-shodane-saghe-giahan-2″]

همانطور که پیش‌تر ذکر شد دلیل اصلی سیاه شدن ساقه گیاهان از آسیب دیدن ریشه‌هاست اما خراب شدن ریشه‌ها تنها ناشی از آبیاری زیاد یا بیماری قارچی نیست. خاک گیاه را از نظر آفت بررسی کنید شاید در خاک آفتی وجود داشته باشد. لارو حشراتی که در بستر گلدان تخم‌ریزی می‌کنند بعد از خارج شدن از تخم به سرعت مشغول خوردن ریشه‌ها می‌شوند.

بعد از مدتی ریشه‌ها کارکرد خود را از دست داده و این باعث می‌شود آب و مواد غذایی به بافت‌های مختلف گیاه نرسد و این می‌تواند منجر به چروک شدن یا سیاه شدن ساقه‌ها شود پس دلیل سوم سیاه شدن ساقه گیاهان ممکن است وجود آفت در خاک باشد. شایع‌ترین آفتی که در خاک گیاهان آپارتمانی تخم می‌گذارد مگس مشکی است پس به محض دیدن پرواز کردن این حشرات در سطح گلدان به فکر دفع آن‌ها باشید تا قبل از تخم‌ریزی و تولید مثل بطور کامل از بین بروند.

نحوه درمان گیاه در این حالت

با سیاه شدن ساقه گیاهان باید به فکر درمان اورژانسی باشیم چون زمان برای درمان بسیار مهم و تأثیرگذار است. در ابتدا به سرعت ساقه‌های سیاه جدا می‌شوند. دقت کنید بعد از قطع کردن ساقه سطح مقطع محل برش را بررسی کنید اگر باز هم سیاهی در باقیمانده ساقه باقی‌مانده بود مجدداً از پایین‌تر این قسمت ساقه را برش بزنید و تا جایی ادامه دهید که قسمت سیاهی در بافت گیاه باقی نماند. بعد از این مرحله سه وعده با فاصله سه روز روی باقیمانده گیاه قارچ کش ترکیبی اسپری کنید تا در صورت وجود بیماری قارچی کنترل و متوقف شود. در ادامه یک یا دو وعده بصورت آبیاری در خاک قارچ کش درمانی هم استفاده می‌شود تا در صورت وجود قارچ در ریشه‌ها نیز با آن مقابله گردد.

[block id=”ellate-siah-shodane-saghe-giahan-3″]

نکته‌ای که باید دقت کنید این است که برای گیاهانی که حساسیت کمتری دارند و امکان بازدید ریشه در آن‌ها هست قبل از دستورات فوق ریشه‌ها چک شده و در صورت خرابی قسمت‌های آلوده یا پوسیده جدا شده و مجدداً گیاه کاشته می‌شود. گیاهانی از قبیل سانسوریا و زاموفیلیا از این دسته گیاهان هستند.

اگر گیاه حساسی دارید عملاً نمی‌توان ریشه‌ها را چک کرد چون ممکن است دچار شوک و خرابی مضاعفی شوند در این حالت تنها با جداسازی ساقه‌های آلوده و استفاده از قارچ کش و فراهم آوردن شرایط محیطی لازم و اصلاح آن‌ها باید امیدوار باشیم تا گیاه درمان شود. معمولاً یکی از راهکارهای کمکی در این شرایط کاهش آبیاری است چون کاهش رطوبت خاک به کنترل بیماری قارچی کمک می‌کند. دقت کنید در دوره درمان به هیچ وجه گیاه را با آب غبار پاشی یا آبپاشی نکنید چون خیس شدن ساقه و برگ‌ها بیماری قارچی را تشدید می‌کند.