کاشت بذر مارچوبه خوراکی

برای کاشت بذر مارچوبه خوراکی بهتر است ابتدا کمی با این سبزی خوراکی و پرخاصیت آشنا شوید. کاشت مارچوبه از دو طریق بذر و ریشه انجام می‌شود. کاشت بذر زمان‌برتر است و معمولاً دو تا سه سال طول می‌کشد تا به ثمر بنشیند و به‌صورت اقتصادی محصول باکیفیت و بازارپسندی تولید کند؛ اما کاشت ریشه مارچوبه روشی سریع‌تر برای رسیدن به محصول است و اغلب بعد از کاشت برای سال بعد آماده برداشت می‌شود. این سبزی نه تنها ظاهر خاصی دارد بلکه از نظر طول عمر هم جالب توجه است. اگر در یک بستر مناسب و در محیط درست کاشته شود در حدود 20 سال همه ساله قابل برداشت خواهد بود و ساقه‌های ترد و استوانه‌ای شکل آن در بهار و تابستان ظاهر می‌شوند.

این گیاه دو بخش نر و ماده دارد. بخش ماده شامل ساقه‌های بلند با برگ‌های ریز و شویدی شکل است که بذر مارچوبه هم روی همین ساقه‌ها تشکیل می‌شود. قسمت نر خوراکی است و برای عرضه به بازار برداشت خواهد شد و در واقع کشاورزان و پرورش دهندگان این سبزی پرخاصیت به دنبال تولید همین ساقه نر هستند. مارچوبه بومی اروپای غربی است.

نحوه کاشت بذر مارچوبه

قبل از کاشت بذرها را از چند ساعت تا 24 ساعت در آب خیس کنید و بعد از آن می‌توانید بسته به محل کشت در عمق یک سانتی‌متر تا 5 سانتی‌متر بکارید. اگر قصد کشت در سینی نشا دارید عمق یک سانتی‌متر خوب به نظر می‌رسد و اگر قصد کاشت منفرد در گلدان بزرگ‌تر یا زمین دارید عمق کاشت را حدود 5 سانتی‌متر در نظر بگیرید. بذر مارچوبه را بهتر است از اوایل بهمن تا اوایل خرداد بکارید که در فصل‌های سردتر باید کاشت در گلخانه و یا فضای داخلی صورت بگیرد.

دمای مناسب جوانه‌زنی 21 الی 29 درجه سانتی‌گراد است و معمولاً بین دو تا هشت هفته جوانه‌زنی به طول می‌انجامد. حدود دو ماه و نیم تا سه ماه بعد از جوانه‌زنی بوته‌های کوچک را می‌توان به زمین اصلی یا گلدان‌های بزرگ‌تر در فضای باز انتقال داد به شرط آنکه بسته به زمان کاشت از دمای یخزدگی زمستانی گذر کرده باشید.

اگر کشت ردیفی مدنظر است بین هر ردیف حدود 45 سانتی‌متر فاصله دهید و بین بوته‌ها نیز فاصله‌ای حدود 20 تا 35 سانتی‌متر مناسب است. هنگام انتقال مارچوبه به زمین باید کمی بوته را عمیق‌تر بکارید عمق 10 تا 20 سانتی‌متر معمولاً انتخاب می‌شود که هر چه به 20 سانتی‌متر نزدیک‌تر شوید بوته‌ها در آینده قادر به تولید مارچوبه‌های ضخیم‌تری هستند. انتخاب عمق کاشت نیز به جنس خاک بستگی دارد. در خاک‌های سنگین عمق تا 10 سانتی‌متر مناسب است اما اگر خاک سبک و نرم باشد بهتر است عمیق‌تر کاشته شود. به یاد داشته باشید اگر از طریق کاشت بذر مارچوبه خوراکی را عمل آوردید بهتر است تا سال دوم محصول را به‌صورت جدی برداشت نکنید تا گیاه قوی‌تر شود و از سال سوم به بعد مرتباً می‌توانید در بهار و تابستان محصول برداشت کنید.

 شاخه‌های ماده را در فصل رشد قطع نکنید تا با انرژی که جذب می‌کنند ریشه‌های زیرزمینی قوی‌تری تولید کرده و بوته‌ها در زمین مستحکم‌تر شوند و در اواسط و اواخر پاییز و با سرد شدن هوا می‌توانید این شاخه‌ها را از فاصله 5 سانتی‌متری سطح زمین ببرید و دور بریزید. با فرا رسیدن زمان برداشت که معمولاً از اوایل بهار تا تیرماه است می‌توانید ساقه‌های مورد نظر محصول اصلی را با چاقوی تیز از فاصله‌ای بین 5 سانتی‌متر بالای خاک تا 5 سانتی‌متر زیر خاک جدا کنید. بعد از کاشت بذر در سال اول و دوم نیز ساقه‌های نر کوچکی از خاک بیرون میایند که می‌توان آن‌ها را چید و مصرف کرد اما اگر بخواهید محصول تجاری تولید و به بازار عرضه کنید باید کمی بیشتر صبر کنید تا ریشه‌ها قوی‌تر شوند و بتوانند ساقه‌های خوراکی ضخیم‌تری تولید کنند و بعد اقدام به برداشت کنید.

نکات تکمیلی کاشت مارچوبه

کاشت بذر مارچوبه خوراکی از طریق کاشت بذر آن به صرفه‌تر و ارزان‌تر است و محصولاتی که در آینده تولید می‌کنند کیفیت قابل قبولی خواهند داشت. ضمن اینکه در کاشت بذر با مشکل شوک در زمان جابجایی و انتقال به زمین اصلی روبرو نیستیم. مارچوبه مناسب برای کشت در مناطق گرم با زمستان‌های معتدل است و به غیر از مناطق کوهستانی معمولاً در اغلب نقاط قابل کشت است اما بهتر است در زمستان مدتی دمای زیر صفر را تجربه کند تا بتواند بعد از خواب ساقه‌های قوی‌تری تولید کند اگر در منطقه کشت مدت زمانی هم دما به انجماد نمی‌رسد می‌توان با کاهش آبیاری و خشکی دادن مقطعی به گیاه تا حدی این تحریک را برای رشد بهتر در بهار آینده انجام داد.

البته ارقام مختلف با توجه به اقلیم‌ها و شرایط مختلف انتخاب می‌شوند و بهتر است قبل از کاشت خصوصیات رقم بذر مارچوبه را بررسی کنید تا با توجه به محل کشت حداکثر موفقیت و سود را ببرید. مارچوبه در اغلب خاک‌ها به‌جز خاک‌های بیش از حد رسی قابل کشت است اما بهترین زمین برای کشت آن خاک‌های لومی شنی می‌باشد که غنی از مواد آلی باشند و در بهار می‌توانید کودهای ارگانیک مثل ورمی کمپوست به خاک آن‌ها اضافه کنید.