هورمون جیبرلین و کاربرد آن در گیاهان

هورمون جیبرلین

تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی، موادی آلی بوده که به طور مصنوعی (در خارج از گیاه) ساخته شده و در درون گیاه دارای فعالیت هورمونی می‌باشند و توانایی سرعت بخشیدن یا تضعیف رشد گیاهان را دارند. این هورمون‌ها که در گیاهان نیز به طور طبیعی تولید می‌شوند، هورمون یا فیتوهورمون نامیده می‌شوند.

تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی می‌توانند محرک زیستی یا ممانعت کننده زیستی بوده و حتی در غلظت‌های خیلی پایین قادر به تغییر در رشد و توسعه گیاه هستند. آن‌ها به شش گروه شامل جیبرلین‌ها، اکسین، سیتوکینین، اتیلن و مهارکننده‌های رشد تقسیم‌بندی می‌شوند.

جیبرلین‌ها:

نواحی عمده ساخته شدن جیبرلین در گیاهان برگ‌های مریستمی، نوک ریشه، بذر‌های در حال رشد می‌باشد و انتقال این هورمون در گیاهان کاملاً به طور آزاد و هم در آوند آبکش و هم در آوند چوبی روی می‌دهد. جیبرلین‌ها گروه‌های مشخصی از هورمون‌های گیاهی هستند که بسیار به هم شبیه‌اند و فرمول اسید جیبرلیک GA یکی از بهترین و معروف‌ترین این گروه می‌باشد.

تاریخچه جیبرلین‌ها:

جیبرلین‌ها در مطالعات صورت گرفته بر روی قارچ آسکومیست Gibberella fujikuroi در برنج کشف شدند. تعداد جیبرلین‌ها در گیاهان می‌تواند به ۱۳۶ عدد برسد در حالی که تنها تعداد کمی از آن‌ها دارای فعالیت بیولوژیکی هستند. بافت‌های جوان و در حال رشد مریستمی، سلول‌های انتهایی ریشه، میوه‌های جوان و دانه‌های در حال جوانه زدن، غنی از جیبرلین می‌باشند.

40,000 تومان320,000 تومان
65,000 تومان320,000 تومان
15,000 تومان320,000 تومان
75,000 تومان620,000 تومان

انواع مهم جیبرلین‌ها:

  • GA3
  • GA4
  • GA7

اثرات جیبرلین‌ها بر گیاهان زینتی:

  • تحریـک تقـسیم سلولی و طویل شدن سلول
  • تسریع رشد گیاه
  • افزایش رشد میان‌گره ساقه
  • افزایش رشد برگ
  • افزایش قطر گیاه
  • انگیزش گل (گلدهی زودهنگام در گیاهان دوساله)
  • طویـل شـدن سـاقه
  • گلدهی همزمان
  • تحریک توسعه گل
  • کوتاه کردن زمـان کاشـت تا گلدهی
  • افزایش اندازه و تعداد گل
  • تسهیل هیـدرولیز ترکیبات ذخیره‌ای در گیاه
  • افزایش طول گل و ماندگاری آن
  • حفـظ کلروفیل و رنگیزه‌های فتوسنتزی در گیاه و جلوگیری از زردی برگ‌ها
  • افـزایش عمر مانـدگاری گل‌های شاخه بریده
  • دارای اثر ضد آبسزیک‌ اسیدی و در نتیجه تاخیر در پیری گیاه
  • تجمع پروتئین‌ها در گیاه و کاهش اثر سمیت فلزات سنگین
  • تنظیم جذب و استفاده از نیتروژن
  • تشدید غالبیت انتهایی در گیاهان
  • طویل شدن و تشکیل ریشه‌ها
شکل ۱- فرمول شیمایی اسیدجیبرلیک

نحوه عرضه جیبرلین در بازار:

این هورمون به صورت پودر و بیشتر قرص در بازار موجود است.

روش مصرف قرص جیبرلین:

  • هر یک عدد قرص در ۱۰۰ لیتر آب ( ابتدا قرص را در مقدار یک لیوان آب حل کرده و سپس محلول را در ۱۰۰ لیتر آب بریزید و هم بزنید و اسپری کنید)
  • حتما تا ۲۴ ساعت بعد بارندگی نباشد.
  • آب محلوپاشی نمکی و یا با ملاح و سختی بالا نباشد.
  • قرص جیبرلیک هیچ خطری برای انسان و محیط زیست ندارد.

22 دیدگاه برای “هورمون جیبرلین و کاربرد آن در گیاهان

  1. رحیم.حمدی پور گفته:

    سلام خسته نباشید جانانه. عزیزان مطالب بسیار جالب و مفید وبا درک ساده شاید برای من کشاورز که برای اولین بار با هورمون جیبرلین آشنا شدم مطالب عالی و خوب امیدوارم همواره موفق وکوشا باشید

    • تاجیک گفته:

      سلام وقت بخیر،سلامت باشید و ممنون از محبت و انرژی مثبت شما
      نظر لطف شماست و بسیار خوشحالیم که این مطلب مفید واقع شده و مورد پسندتون بوده
      امیدواریم همیشه سالم ، موفق و شاد باشید
      هر امری بود در خدمت هستیم
      با تشکر

  2. ربانی شیرآباد تالش گفته:

    سلاک آیا برای تاک کیوی فروت تاثیری دارد تا استفاده کنیم اگه دارد موقع و زمان آن کی می باشد .متشکرم

    • محبوب گفته:

      سلاک آیا برای تاک کیوی فروت تاثیری دارد تا استفاده کنیم اگه دارد موقع و زمان آن کی می باشد .متشکرم

      • تاجیک گفته:

        جیبرلین رو برای انگور و کیوی قبل از گلدهی و قبل از برداشت میوه که هنوز کامل نرسیده میتونید استفاده کنید که بصورت محلولپاشی انجام میشه اگر قرص جیبرلین استفاده بشه برای هر 50 لیتر یک قرص کافیه و اگر مایع باشه بسته به دستورالعمل شرکت تولید کننده با آب مخلوط کنید.

    • تاجیک گفته:

      جیبرلین رو برای انگور و کیوی قبل از گلدهی و قبل از برداشت میوه که هنوز کامل نرسیده میتونید استفاده کنید که بصورت محلولپاشی انجام میشه اگر قرص جیبرلین استفاده بشه برای هر 50 لیتر یک قرص کافیه و اگر مایع باشه بسته به دستورالعمل شرکت تولید کننده با آب مخلوط کنید.

  3. فرامرز گفته:

    سلام وقت بخیر
    من یه سوال داشتم خدمتتون جهت اینکه من یک زامیفولیا دارم و میخوام جیبرلین رو که با آب مخلوط کردم بدم بهترین زمان صبح یا شب یا اصلا فرقی نمیکنه؟

    • تاجیک گفته:

      سلام وقت بخیر
      برای اینجور گیاهان زینتی خیلی فرق نمیکنه و محدودیتی نداره

  4. لیلا گفته:

    سلام ممنون از مطالب مفیدتون.
    جیبرلین رو میشه به گیاه اپارتمانی پتوس هم داد؟

    • تاجیک گفته:

      سلام وقت بخیر
      خواهش میکنم، نظر لطف شماست.
      بله جیبرلین در گیاهان آپارتمانی نظیر پتوس هم مصرف میشه و منجر به درشت شدن بیشتر برگها و رشد بیشتر گیاه خواهد شد که البته بصورت مقطعی معمولا مصرف میشه.

  5. علی اکبر گفته:

    بهترین زمان استفاده از قرص جبرلین برای انگور نسبت به حلقه برداری که رو تاک میشه کی هست

    • محمد تاجیک گفته:

      سلام وقت بخیر
      بنده تخصصم گیاهان آپارتمانی و زینتی هست
      بهتره از کارشناس باغبانی مشورت بگیرید که بهتر بتونن در این زمینه راهنمایی کنند.

  6. سعید مسعودیان گفته:

    درود
    من چند تا برگ زامفولیا را ریشه دار کرده ام ولی ماهها گذشته و خبری از جوانه نیست و عمر برگها هم یکی یکی تمام می شود و خشک می شوند و غده در زیر خاک باقی می ماند .
    باید چکار کنم تا اینها تحریک به جوانه زنی بشوند ؟
    ممنون از لطف شما .
    سعید مسعودیان

    • محمد تاجیک گفته:

      سلام وقت بخیر
      میتونید چند وعده از وعده های آبیاری با هورمون ریشه زایی مایع محلول در آب آبیاری کنید تا ریشه ها بیشتر بشه و به این ترتیب احتمال جوانه زنی هم بالاتر بره.
      از طرف دیگه در برنامه غذایی گیاه از هیومیک اسید و کود 36-12-12 هم استفاده کنید در نهایت اگر باز مقاومت به جوانه زنی داشت گیاه رو در جایی مرطوب نگهداری کنید یا بصورت اصولی کاور کنید چون افزایش رطوبت هم به جوانه زنی کمک زیادی میتونه بکنه.

  7. علی گفته:

    با سلام آیا جیبرلین را میتونیم برای زیاد شدن محصول برنج در شالیزارها استفاده کنیم

    • محمد تاجیک گفته:

      سلام وقت بخیر دوست عزیز
      بنده تخصصم گیاهان آپارتمانی هست
      در این زمینه باید با کارشناس زراعی مشورت کنید

    • محمد تاجیک گفته:

      سلام وقت بخیر
      بله برای گیلاس هم قابل استفاده است.
      قبل از پیشنهاد در رابطه با مصرف بهتره شرح حالی از باغ و درختان داده بشه تا راهنمایی دقیق تر صورت بگیره. اما به عنوان پیشنهاد دو یا سه وعده بعد از تشکیل میوه البته زمانی که کمی درشت تر شد تا زمان رسیدن محصول محلولپاشی بشه میتونه خوب باشه.

  8. وحید گفته:

    سلام وقت شما بخیر،
    برای قلمه زدن سرو لاوسون میشه از جبرلین استفاده کنم لطفا راهنمایی کنید
    ممنون میشم

    • محمد تاجیک گفته:

      سلام وقت بخیر
      بهتره برای قلمه زدن سرو از هورمونهای ریشه زایی پودر در درجه اول استفاده کنید.
      و برای کمک به رشد و ریشه زایی سریعتر پیشنهاد بنده بجای جیبرلین، سیتوکنین هستش که چند وعده بصورت محلولپاشی و یکی دو بار بصورت آبیاری مصرف بشه.

  9. محمدمطیعی گفته:

    سلام و عرض ادب.باغ انگوری دارم در منطقه سردسیر کوهستانی حدفاصل شهرهای ساوه و همدان منطقه نوبران.امروز 18اردیبهشت1403 هست و چون در منطقه ما هنوز هوا سرد هست،بوته های مو تازه دارن برگ میدن و البته بعضیاشون هم گل دادن.حدود 240 تا بوته مو هست که همشون حداقل 80 سال از عمرشون میگذره.هرس هم انجام شده و باغ 20 روز قبل بیل زده شده،قرص جیبرلیک 2 عدد از گرفتم ولی زمان محلول پاشی رو نمیدونم. اگر ممکن هست محبت بفرمایید بگید حدودا چه زمانی اقدام کنم . نیمی از انگورها از نوع عسگری بدون دانه ( کشیده بلند و بیضی شکل ) هستن و نیمی دیگر که برای تهیه شیره انگور در منطقه ما استفاده میشن در زبان محلی به چیر کی نک معروف هستن که دانه های گرد و درشتی دارن و هسته درشت هم دارن.آیا میشه این هورمون رو طوری مصرف کرد که این انگورهای اخیر بدون هسته بشن؟ سپاسگزارم.مطیعی

    • محمد تاجیک گفته:

      سلام وقت بخیر
      جیبرلین روی انگورهای مختلف ممکنه تاثیرات متفاوتی داشته باشه
      بنابراین شاید نشه نسخه واحدی برای همه پیشنهاد داد و باید در واقع بصورت آزمایشی مصرف و نتیجه مورد بررسی قرار بگیره
      اما بصورت عمومی محلولپاشی جیبرلین یا (فرو بردن خوشه قبل از باز شدن گل) یکبار قبل از گلدهی (7 تا 14 روز قبل) که فکر میکنم برای درختان شما الان زمانش باشه و یک یا دو بار بعد از تشکیل میوه احتمالا بر بی دانگی تاثیر مناسبی داشته باشه
      از طرفی چون بنده تخصصم گیاهان آپارتمانی و زینتی هست حتما پیشنهاد میکنم با یک کارشناس باغبانی هم مشورت کنید تا خدایی ناکرده دچار مشکل نشید (البته ممکنه برای هر تیمار کارشناس غلظتهای مختلفی در نظر بگیره)
      در انتها خوشحال میشم در آینده تجربیات خودتون رو با ما و دوستان علاقه مند به اشتراک بگذارید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *