بذر لوبیا یا Bean برای اولین بار در قاره امریکای جنوبی و مرکزی کشت شده است. این بذر که یکی از انواع محبوب بذر سبزیجات محسوب می‌شود، هم تنوع خوبی داشته و هم از فواید بسیار بالایی برخوردار است. در ایران مصرف لوبیا بیشتر برای درست کردن نوعی پلو به نام لوبیا پلو استفاده می‌شود... خواص بالای میوه این بذر باعث شده تا بذر آن یکی از پرطرفدارترین بذرها در ایران باشد. نوع معروف این بذر، لوبیا سبز است که به مناطق گرم و معتدل تعلق دارد. البته یکی از ویژگی‌ها و مزیت‌های بسیار خوب این بذر از سبزیجات این است که می‌توان آن را در هر نوع آب و هوایی کشت کرد و از این نظر محدودیت خیلی زیادی ندارد.

کشت بذر لوبیا شرایط خاص خود را داشته و هر کسی می‌تواند با طی مراحلی این عملیات را در خانه و باغچه خود انجام دهد. کشت گیاه لوبیا به صورت یک ساله انجام می‌پذیرد. از جمله بذر سبزیجاتی است که گیاه آن به صورت خود بارور است و برای باروری نیازی به گیاه دیگری نخواهد داشت. ساقه رونده لوبیا در روی خاک رشد کرده و محصولی غنی از مواد مغذی را برای شما ایجاد می‌نمایند. البته نوع غیر رونده و بوته‌ای آن نیز وجود دارد که می‌توان 40 تا 50 سانتی‌متر رشد نماید. ساقه‌های رونده تا 2 متر می‌توانند دراز شوند. میوه‌ها در آن به صورت خوشه‌ای رشد کرده و به صورت نیام در می‌آیند. خواص دارویی و درمانی بسیار زیادی نیاز در لوبیا وجود دارد که در ادامه آنها را بررسی خواهیم نمود.

انواع بذر لوبیا

لوبیا سبز (Snap Bean)

محصول این گونه از لوبیا به صورت کروی و بیضی شکل بوده و حالت قلوه‌ای نیز دارد.

لوبیا نودلی (Yardlong Bean)

این گونه از لوبیا در شکل ظاهر شباهت بالایی به لوبیا سبز داشته و از گونه‌های رونده لوبیا محسوب می‌شود. لوبیاهای این گونه 35 تا 50 سانتی‌متر رشد می‌نمایند. البته از نظر نوع کشت و شرایط فرقی با نمونه‌های دیگر ندارد.

لوبیا کریسمس (Christmas Lima Bean)

ظاهر متفاوت و درشت بودن این لوبیا باعث شده تا این نوع از لوبیا مورد توجه قرار بگیرد. لوبیاها پهن و به رنگ بنفش متمایل به قهوه‌ای با خال‌های سفید می‌باشند. سایز لوبیا کریسمس دو تا سه برابر اندازه لوبیاهای معمولی بوده و در انواع غذاهایی که در دستور آن‌ها لوبیا وجود دارد قابل مصرف است. این گیاه بومی قاره آمریکاست و مقاومت خوبی دارد. به دلیل اینکه این لوبیا درشتر است طبیعتاً در زمان پخت باید مدت زمان بیشتری بگذرد تا کاملاً بپزد و نرم شود.

خواص دارویی

محصول بذر لوبیا خواص دارویی و درمانی بسیار زیادی نیز دارا می‌باشد. از لوبیا برای کاهش خطرات حمله‌های قلبی، کاهش فشار خون، پیشگیری از سرطان، تقویت سیستم ایمنی بدن، تنظیم اشتها، بهبود خلق و خو، ایجاد خواب راحت و آسوده و پیشگیری از پوکی استخوان استفاده می‌شود.

مراحل کاشت بذر لوبیا

روش کاشت مستقیم

• فراهم سازی بستر مناسب برای کاشت بذرها

ترکیبی از خاک باغچه با کمپوست یا کود دامی پوسیده می‌تواند شرایط را برای رشد بذر لوبیا فراهم آورد. قبل از کاشت البته باید خاک باغچه را نرم نموده و سطح بالایی آن را با کود دامی مخلوط نمایید.

• کاشت بذرها در خاک

قبل از کاشت بذرها را به مدت 12 تا 24 ساعت در آب خیس کنید و سپس آنها را با مواد شیمیایی ضد عفونی نمایید و یا از بذرهای ضدعفونی شده استفاده کنید. بذرها را به فواصل 30 تا 40 سانتی‌متری برای اقسام بوته‌ای و 90 سانتی‌متری برای اقسام رونده و در عمق 2 تا 5 سانتی‌متری خاک بکارید. در هر نقطه می‌توانید چند بذر کاشته و پس از جوانه‌زنی برای رشد بهتر جوانه‌های ضعیف‌تر را جدا کنید. این تکنیک باعث باروری بهتر گیاه خواهد شد.

• آبیاری و نگهداری

گیاه لوبیا در زمان نزدیک به گلدهی به تشنگی بسیار حساس است. از این رو حتماً باید به صورت منظم آبیاری شوند.

• برداشت

دقت کنید که غلاف رسیده لوبیا خوراکی نخواهد بود و بخش خوراکی آن غلاف نارس این گیاه است. از این رو قبل از اینکه غلاف‌ها به رنگ سفیدی متمایل شوند باید آنها را برداشت نمایید.

روش کاشت غیرمستقیم بذر لوبیا

کاشت بذر لوبیا در روش غیرمستقیم تقریباً مشابه با روش مستقیم است و همان مراحل بایستی در این تکنیک نیز پیموده شوند. البته در تکنیک غیرمستقیم باید از ظروف و گلدان‌های مخصوص کشت بذر استفاده کنید. گلدان‌های مخصوص کشت بذر لوبیا باید قطر 45 سانتی‌متری داشته باشند. ته این ظروف را سوراخ کرده و یک لایه نازک سنگ ریزه در کف آن بریزید. تا شرایط برای زهکشی آب از زیر گلدان‌ها فراهم شود. حالا می‌توانید مانند روش قبل اقدام به کاشت بذرها نمایید. بهترین عمق کاشت بذر در این روش نیز 2 تا 3 سانتی‌متری خاک گلدان است.

نیازهای اولیه برای کاشت بذر لوبیا

نور	نور مستقیم خورشید
دما	دمای بهینه برای رشد 15 تا 30 درجه
خاک	خاک غنی از مواد آلی با زهکشی مناسب
کود	کود دامی پوسیده و پتاس و فسفر
آبیاری	آبیاری قطره‌ای بهترین روش آبیاری بذر لوبیا است.
منطقه آب و هوایی	گرم و معتدل
فصل کاشت	بهار و پاییز
طول دوره رشد	یکساله
عادت رشدی	بوته‌ای و رونده