بذر باقلا یا Broad Bean یکی از قدیمی‌ترین انواع بذر سبزیجات در جهان است. مطالعات نشان می‌دهد که سابقه مصرف این بذر در جهان به دوران ماقبل تاریخ برمی‌گردد. البته در قدیم نمونه‌های ریز آن برای خوراک دام به کار می‌رفته و هنوز هم در بسیاری از کشورها از آن برای چنین موردی استفاده می‌شود. مصرف آن به عنوان یک وعده غذایی در برخی از کشورها نیز شایع است. 20 تا 41 درصد این محصول را پروتئین‌ها تشکیل می‌دهند که در صورتی که در وعده‌های غذایی انسان جای داشته باشد، حتی می‌تواند پروتئین‌های حیوانی را نیز پوشش داده و نیاز بدن به آن‌ها را فراهم آورد. یکی از مغذی‌ترین و با ارزش‌ترین انواع بذر سبزیجات است که سرشار از مواد معدنی و ویتامین‌ها نیز می‌باشد. کشت برخی گونه‌های دانه درشت آن در ایران رواج دارد.

در حال حاضر بزرگترین کشور تولید کننده و کشت کننده بذر باقلا در جهان کشور چین است. حدود 60 درصد از باقلا جهان توسط این کشور تامین می‌گردد. این گیاه بومی مدیترانه و جنوب غربی آسیا و نزدیکی‌های ایران است. گیاه به صورت یک ساله کشت شده و دارای ریشه‌هایی با عمق 100 تا 120 سانتی‌متری می‌باشد. نوع باقلا درشت که بیشترین مصرف را داشته و مهم‌ترین گونه باقلا نیز محسوب می‌شود، بومی شمال قاره آفریقا است. ساقه‌های آن تا ارتفاع 30 تا 180 سانتی‌متری رشد کرده و میوه‌های آن به صورت دانه دانه در غلاف قرار می‌گیرد. در هر غلاف 1 تا 8 دانه وجود خواهد داشت. در ادامه روش کاشت این بذر محبوب و دوست داشتنی را با هم مرور خواهیم کرد تا علاقه‌مندان به آن به راحتی آن را کشت نمایند. البته در بسیاری از مزارع ایران شاهد کشت بذر این بوته هستیم.

انواع بذر باقلا

باقلا درشت (Huge Broad Bean)

طعم بسیار خوشمزه و گسی دارد و در موارد مختلف مانند خام خوری و برای تهیه غذاهای خورشتی و پلو از آن استفاده می‌شود. مواد معدنی و مغذی بسیار زیادی در آن وجود دارد که البته استفاده از آن را باید با احتیاط انجام داد.

خواص دارویی و خطرات مصرفی

بذر باقلا به شکل‌های مختلف توسط انسان مورد استفاده قرار می‌گیرد. از دم کرده باقلا برای درمان تشنج و دفع سنگ کلیه از جوشانده آن برای درمان نقرس، رفع رماتیسم، ورم مثانه، درمان اسهال و خارج نمودن آب اضافی از بدن استفاده می‌شود. پوست باقلا حاوی مقادیر قابل توجهی فیبر است که مصرف آن می‌تواند باعث کاهش وزن بدن شود. خوردن آن نیز برای تقویت کلیه‌ها، درمان یبوست، درمان سرفه خشک، تمیز کردن دستگاه گوارشی و درمان میگرن کاربرد دارد. دارای انواع کربوهیدرات‌ها، ویتامین A، B و C، فسفر، پتاسیم، مس، آهن و نیاسین است. البته نوع زمستانه آن مفیدتر و مغذی‌تر است.

مصرف باقلا به افرادی که حساسیت غذایی دارند توصیه نمی‌شود. برای افراد مبتلا به فاویسم این بذر می‌تواند حساسیت‌زا باشد. رومی‌ها هم اعتقاد داشتند که مصرف باقلا باعث کوری چشم می‌شود.

مراحل کاشت بذر باقلا

کشت باقلا به صورت مستقیم هم در فصل بهار و هم در فصل پاییز ممکن است. در مناطق گرمسیر کشت پاییزی آن بهتر است و در مناطق سردسیر که زمستان‌های سختی دارد بهتر است در فصل بهار کشت گردد.

روش کاشت مستقیم

• فراهم سازی بستر مناسب برای کاشت بذرها

ترکیبی از خاک رس، ورمی کمپوست و کود دامی پوسیده می‌تواند شرایط لازم برای رشد بذر باقلا را فراهم آورد.

• کاشت بذرها در خاک

قبل از رسیدن به مرحله کاشت باید بذرها را به مدت 12 تا 24 ساعت در آب ولرم خیس کنید. زمین آماده شده را آبیاری نموده و سپس بذرها را در فواصل 15 تا 30 سانتی‌متری از هم و در عمق 5 تا 8 سانتی‌متری خاک بکارید.

• آبیاری و نگهداری

بعد از کاشت بذر باقلا و تا قبل از سبز شدن آن‌ها نباید به خاک آب زیادی دهید. در این صورت امکان رشد آن‌ها به دلیل پوسیدگی بذرها بسیار کم خواهد شد.

• برداشت

بعد از گذشت 120 تا 150 روز از زمان کاشت بذرها می‌توانید برای برداشت محصول اقدام نمایید.

روش کاشت غیرمستقیم بذر باقلا

کاشت بذر باقلا در روش غیرمستقیم مشابه با روش مستقیم است. با این تفاوت که در این روش باید بذرها را در ظروف مخصوص کشت بکارید. کف ظرف‌ها را پس از تهیه کمی سوراخ کرده و یک لایه نازک از سنگ ریزه در کف آن‌ها قرار دهید. با این کار شرایط زهکشی خاک فراهم آمده و بقیه مراحل را مانند روش مستقیم دنبال نمایید.

نیازهای اولیه برای کاشت بذر باقلا

نور	نور مستقیم خورشید
دما	دمای بهینه برای رشد 21 تا 27 درجه
خاک	خاک رسی یا حاصل خیز با زهکشی مناسب
کود	کلسیم، فسفر، پتاس
آبیاری	3 روز یک‌بار
منطقه آب و هوایی	سرد و معتدل
فصل کاشت	بهار
طول دوره رشد	120 تا 150 روز
عادت رشدی	بوته‌ای