بذر
بذر
بذر شوید یکی از پرخاصیتترین انواع بذر سبزیجات است که هم خواص دارویی و درمانی داشته و هم برای طعم دار کردن غذاهای مختلف به کار میرود. بذری که طرفداران زیادی دارد. شوید سبزی است که عطر و بوی بسیار بالایی داشته و اسانس آن نیز بسیار قوی و معطر است. از این رو برای معطر کردن غذاهای مختلفی از آن استفاده میشود. به عنوان طعم دهنده شوید را میتوان در غذاهای مختلفی مانند انواع سوپها، تهیه ترشی و خیار شور استفاده کرد. از آن برای درست کردن پلویی طعم دار نیز استفاده میشود که به شوید پلو معروف است. البته در بعضی از استانهای ایران نیز خام خوری آن به عنوان یک سبزی خوراکی نیز رواج دارد. پودر شده و خشک شده شوید برای تهیه برخی از انواع ادویه نیز کاربرد خاص خود را دارد.
بذر شوید در زبان لاتین با نام Dill شناخته میشود. این سبزی خوش عطر بومی جنوب قاره اروپا بوده و به صورت یک ساله یا دو ساله کشت میگردد. ریشههای آن به صورت مخروطی و کشیده رشد نموده و ارتفاع بوته آن از 60 تا 150 سانتیمتر متغیر است. این چاشنی خوش عطر غذایی دارای برگهایی کوچک و ریز است که بریدگیهای نازکی در روی آنها دیده میشود. کاشت بذر شوید هم در خانه و هم در فضای آزاد قابل انجام است که در ادامه این روشها را با هم مرور خواهیم کرد. البته گونههای مختلفی از شوید نیز کشت میشود که هر کدام خواص و ویژگیهای خود را دارا میباشند. برای آشنایی بیشتر با این بذر عالی سبزی در ادامه متن با ما همراه باشید.
انواع بذر شوید
دو دسته اصلی و مهم از شوید وجود دارد که به شوید پاکوتاه و پابلند معروف است.
شوید پاکوتاه (Bouquet Dill)
همانطور از اسم آن پیدا است، دارای ساقههای کوتاهی بوده و خیلی در ارتفاع رشد نمیکند. همین امر باعث میشود تا در برابر گرما نیز خیلی مقاوم نبوده و برای کاشت اینگونه از شوید نیاز به تابستانهای نیمه خنکی خواهید داشت؛ اما رشد عرضی آن بالا بوده و نسبت به نمونه پابلند در عرض بیشتر گسترش مییابد. اینگونه از شوید به سرعت به گل میرسد.
شوید پابلند (Mammoth Dill)
برخلاف نمونه پاکوتاه، ساقههای گونه پابلند رشد زیادی داشته و از نظر عرضی خیلی گسترش نمییابد. مقاومت آن نیز نسبت به نمونه پاکوتاه به گرما بیشتر بوده و در صورتی که در منطقهای با آب و هوای گرم در تابستان سکونت دارید، این نمونه گزینه بهتری برای کشت خواهد بود.
خواص دارویی
خواص دارویی شوید بسیار زیاد است و حتی در برخی نقاط بذر شوید تنها برای مقاصد دارویی آن کشت میگردد. این سبزی میتواند فعالیت را در معده شما تنظیم کرده و برای بیماریهایی مانند باد فتق، اختلال در خواب، ورم معده، آرام بخشی، ضد درد، باد شکن، تسکین درد معده، درمان سکسکه، بروز برخی از سرطانها و برای قاعده آوری مفید واقع گردد. البته روشهای استفاده از این گیاه در درمان هر کدام از این بیماریها متفاوت است. گاهی نیاز به خامخواری آن بوده، گاهی دم کرده شوید و برخی مواقع هم اسانس شوید میتواند خاصیت درمانی و دارویی داشته باشد. این سبزی حاوی مقادیر قابل توجهی کلسیم، ویتامینها، فلاونوئیدها بوده و خاصیت ضد میکروبی نیز دارد.
روش کاشت بذر شوید
کاشت مستقیم شوید
- آماده سازی خاک باغچه
ترکیبی از خاکبرگ و ورمی کمپوست میتواند شرایط رشد بهینه این بذر را فراهم آورد. خاکهای حاصل خیز با زهکشی مناسب نیز شرایط لازم برای رشد این بذر رادارند.
- کاشت بذرها در زمین
بذر این سبزی را باید در عمق 0.5 سانتیمتری خاک و در فواصل 45 تا 60 سانتیمتری از هم بکارید.
- آبیاری و نگهداری
10 تا 14 روز زمان برای رویش جوانههای شوید لازم است که در این مدت باید مرتب اقدام به آبیاری آنها نمایید. البته از غرقاب کردن آنها بپرهیزید.
- برداشت
به محض رویش 4 تا 5 برگ در شوید، گیاه قابلیت برداشت محصول را پیدا مینماید.
کاشت غیرمستقیم بذر شوید
روش کاشت غیرمستقیم این بذر نیز مانند روش مستقیم است. با این تفاوت که مناسب برای فصل پاییز بوده و بذرها باید در ظروف مخصوص کاشت بذر کاشته شوند. قبل از کاشت نیز کف ظرفها را سوراخ کرده و یک لایه نازک سنگ ریزه یا پوکه صنعتی در کف آن بریزید تا شرایط زهکشی خاک گلدان را فراهم آید. بقیه مراحل را مانند بالا دنبال کنید.
نیازهای اولیه برای کاشت بذر شوید
نور | نور مستقیم خورشید |
دما | دمای بهینه برای رشد بذر 8 تا 10 درجه |
خاک | خاک نرم و متراکم با زهکشی مناسب |
کود | کود NPK 5-10-5 |
آبیاری | هر سه روز یکبار |
منطقه آب و هوایی | سرد |
فصل کاشت | بهار |
طول دوره رشد | یکساله |
عادت رشدی | بوتهای |