بذر داتوره

بذر تاتوره با نام علمی Datura Stramonium یکی از عجیب‌ترین انواع بذر گیاهان دارویی است. البته میزان مرگ و میر توسط گیاه این بذر نسبت به خواص درمانی آن بیشتر مشاهده شده است. این گیاه در عین برخی خواص درمانی که در خود دارد، به عنوان یک مخدر قوی شناخته شده و استفاده دوز بالای آن در همان دفعه اول می‌تواند باعث مرگ و میر افراد شود. در حال حاضر نیز هر سال تعداد بالایی از مرگ و میرها در جهان به دلیل مصرف این گیاه به ثبت می‌رسد. البته علاوه بر خاصیت‌های توهم زایی، به دلیل زیبایی‌هایی که این گیاه دارد در برخی مناطق از آن به عنوان یک گل زینتی نیز استفاده می‌شود. با پرورش بذر تاتوره در آپارتمان و یک گلدان این امکان برای هر کسی فراهم است تا از آن به عنوان یک جاذب اصلی دکوراسیون خانه خود بهره ببرد.

تاتوره، داتوره، گل بوقی، گل ماه، طلانور، تاتوله و برخی نام‌های دیگر از جمله اسامی هستند که گیاه تاتوره به آنها معروف و مشهور است. اصل و نصب بذر تاتوره به خاندان سیب زمینی برمی‌گردد. بومی قاره آمریکای جنوبی و مرکزی بوده و به صورت یک ساله کشت می‌شود. گیاه این بذر توانایی رشد تا ارتفاع 120 سانتی‌متری را نیز دارا می‌باشد. البته محدوده ارتفاع رشدی آن بین 30 تا 120 سانتی‌متر است. نسبت به سایر انواع بذر گیاهان دارویی دارای ساقه‌های ستبر و بزرگ بوده و با کرک‌های خاکستری‌رنگی پوشیده شده‌اند. در بالاترین قسمت گیاه گل‌های آن قرار می‌گیرد. گل‌های قیفی شکل و سفید رنگ که در گیاهان دیگری نیز نمونه‌های آن دیده می‌شود. متاسفانه گیاه از بالا تا پایین یک بوی بسیار نامطبوعی نیز دارد که حتی می‌تواند تهوع آور باشد.

انواع بذر تاتوره

تاتوره پابلند (Jimsonweed)

گونه‌های زیادی از بذر این گیاه در جهان وجود ندارد. مهم‌ترین و اصلی‌ترین گونه آن تاتوره پابلند است. در ایران نیز شاهد رشد خودرو بذر این گیاه در برخی مناطق مانند تهران، کرج، اراک، مازندران، آذربایجان، رشت و رودبار و برخی مناطق دیگر هستیم. هر چند بسیاری از اطبا در وجود برخی خواص دارویی و درمانی در آن اعتقاد دارند، اما بهتر است حتماً در استفاده از آن نهایت دقت و ملاحظه را بنمایید.

خواص دارویی و خطرات مصرفی

تأثیرات گیاه بذر تاتوره روی بدن انسان را می‌توان به دو بخش منفی و مثبت تقسیم نمود. برخی از این واکنش‌ها در پاره‌ای از اوقات می‌تواند برای سلامتی فرد مفید واقع شده و سوء استفاده از آن یا استفاده نادرست آن می‌تواند منجر به آسیب‌های فیزیکی به بدن مصرف کننده شود. آتروپین، اسکوپولامین و هیوسیامین موجود در عصاره این گیاه در تسکین دردهای ناشی از تشنج کاربرد دارد. به طور کلی اصلی‌ترین خاصیت دارویی تاتوره تسکین درد و عمل کردن به عنوان یک مسکن قوی است. آتروپین موجود در آن باعث گشاد شدن مردمک چشم و خشک شدن بزاق دهان می‌شود. در کنترل دفع ادرار، نفخ معده، تسکین حملات آسمی، رفع شوره سر، جلوگیری از ریزش مو، رفع ورم پاها و تسکین زخم و سوختگی نیز از خواص دارویی گیاه بذر تاتوره استفاده می‌شود.

این گیاه به صورت پماد، جوشانده و برخی طرق دیگر به مصرف می‌رسد. استفاده از دانه‌های آن در کودکان باعث خطر مرگ داشته و حتماً باید آنها را دور از دسترس اطفال نگهداری نمایید. جوشانده آن نیز خاصیت توهم زایی و گیج کنندگی داشته و اگر در دوز بالا مصرف شود، خطرات زیادی از جمله مرگ در پی خواهد داشت.

مراحل کاشت بذر تاتوره

روش کاشت مستقیم

• فراهم سازی بستر مناسب برای کاشت بذرها

ترکیبی از پیت ماس، کوکوپیت، پرلیت و ورمی کمپوست می‌تواند شرایط مناسب برای رشد این بذر را ایجاد نماید. البته برای آماده کردن خاک را باید تا عمق 20 سانتی‌متری شخم زده و سپس اقدام به کاشت بذرها نمود.

• کاشت بذرها در خاک

قبل از هر کاری بذرها را به مدت 24 ساعت در آب ولرم خیسانده و سپس آنها را در عمق 0.5 تا 1 سانتی‌متری خاک بکارید.

• آبیاری و نگهداری از بذر تاتوره

تا قبل از جوانه زنی برای رشد بهینه بذرها باید مرتب آنها را آبیاری نمود. برای جلوگیری از هرگونه آسیب برای این کار از آب‌پاش استفاده کنید.

روش کاشت غیرمستقیم بذر تاتوره

کشت غیرمستقیم این بذر مربوط به اواخر فصل زمستان است. در این فصل از سال به دلیل سردی هوا بذرها را باید در گلدان‌های مخصوص کشت بذر پرورش داده و بکارید. برای این کار از قبل در کف گلدان‌ها چند سوراخ ریز ایجاد کرده و یک لایه نازک سنگریزه در کف آن بریزید. سپس بقیه گلدان را تا کمی مانده به لب به لب آن از خاک مناسب پر کرده و در نهایت بذر تاتوره را در عمق 0.5 سانتی‌متری آن بکارید. برای محافظت بیشتر بذرها و حفظ رطوبت خاک تا قبل از جوانه زنی هم می‌توانید از یک پلاستیک شفاف سوراخ دار روی آن استفاده کنید.

نیازهای اولیه برای کاشت بذر تاتوره