بذر آویشن

بذر آویشن یکی از مقاوم‌ترین انواع بذر گیاهان دارویی است. این بذر که اصالتاً بومی کشور عزیزمان ایران است، خاصیت‌های دارویی و درمانی بسیار زیادی دارد. از گذشته‌های بسیار دور و از زمان رومیان از خواص آویشن برای درمان بسیاری از بیماری‌ها استفاده می‌شده و از همان ابتدا جذابیت‌های این بذر از گیاهان دارویی برای انسان مشخص شده است. علاوه بر خواص دارویی و درمانی گیاه این بذر، به دلیل عطر خوش و بوی معطری که دارد به عنوان یک ادویه در پخت و پز نیز استفاده می‌شود. استفاده از آویشن برای طعم دار کردن غذاها بسیار رایج می‌باشد. یکی دیگر از مشخصات بذر این گیاه مقاومت بالای آن در برابر بی آبی و گرما است که امکان کشت و رشد آن را راحت‌تر می‌نماید. سابقه این گیاه به خانواده بزرگ و پرجمعیت نعناعیان باز می‌گردد.

بذر آویشن به صورت خودرو در مناطق جنوبی و مرکزی ایران رشد می‌نماید. در بسیاری از استان‌های جنوبی مانند خوزستان، بوشهر، سیستان و بلوچستان و یا استان‌های گرم کشور مثل کرمان، خراسان و فارس شاهد کشت این بذر هستیم. کشت این بذر در ایران به اندازه‌ای است که نیاز کشور را تأمین کرده و ما را از واردات آن بی‌نیاز می‌نماید. گیاه بذر آویشن به صورت چند ساله کشت شده و یکی از انواع بذر گیاهان دارویی ارزشمند در ایران محسوب می‌شود. همزمان بومی مدیترانه و جنوب اروپا نیز محسوب شده و در زبان لاتین از آن با عنوان Thyme یاد می‌شود. دارای ریشه‌ای مستقیم و با انشعابات بوده و ساقه آن نیز در برخی موارد تا 45 سانتی‌متر هم رشد می‌کند.

انواع بذر آویشن

آویشن خزنده (Thymus Praecox)

همانطور که از اسم آن پیداست، یکی از انواع بذرهای خزنده است. این گیاه به صورت چمن در مدت زمان کوتاهی کل محوطه باغ را در بر گرفته و صحنه‌ای بسیار زیبا و جذاب ایجاد می‌نماید. با رسیدن آن به گلدهی و باردهی که 3 تا 4 ماه زمان می‌برد، گل‌های کوچک بنفش آن نیز به این زیبایی اضافه‌شده و همه چیز در باغ شما رویایی می‌شود. علاوه بر این، این گونه عطر خوبی نیز دارا می‌باشد.

آویشن دنایی (Daenensis)

آویشن دنایی نیز یکی از گونه‌های اصلی و مهم آویشن است که در ایران نیز به وفور در بسیاری از استان‌ها کشت می‌گردد. گیاه این بذر برخلاف بذر آویشن خزنده رشدی بوته‌ای داشته و ساقه آن تا 30 سانتی‌متر نیز از زمین جدا می‌شود. کشت این بذر در مناطق سردسیر به صورت یک ساله امکان‌پذیر بوده و خواص بالای آن نیز باعث محبوبیت آن شده است. ساقه‌های چوبی و برگ‌های تخم مرغی شکل نیز از مشخصات ظاهری گیاه آویشن دنایی است.

خواص دارویی

آویشن را به طرق مختلف و برای درمان بیماری‌ها و مشکلات مختلفی به مصرف می‌رسانند. استحمام با آب جوشیده آن می‌توان در تسکین دردهای رماتیسمی موثر باشد. از این روش برای لاغری موضعی نیز استفاده می‌کنند. دم کرده آن برای درمان بیماری‌هایی مانند صرع، تب، دفع انگل و میگرن کاربرد دارد. از دیگر فواید درمانی و دارویی آویشن می‌توان به تصفیه کننده خون، افزاینده شیر مادر، التیام بخشی، دفع سودا، تقویت حافظه، افزایش نیروی جنسی، قاعده آور و محرک بودن آن اشاره نمود. خوراکی آن نیز یک آنتی بیوتیک طبیعی محسوب شده و در درمان سرطان، درد معده، کلسترول، ورم روده، سیاه سرفه، مسمومیت، دندان درد، چاقی، ناتوانی جسمی، آسم، درد سیاتیک، سنگ کلیه، سوء هاضمه، واریس، برفک دهان و آرتروز به کار می‌رود.

مراحل کاشت بذر آویشن

روش کاشت مستقیم

• فراهم سازی بستر مناسب برای کاشت بذرها

خاک‌های شنی لومی مخلوط شده با کمپوست و کود دامی پوسیده می‌تواند شرایط رشد بذر آویشن را فراهم آورد.

• کاشت بذرها در خاک

بذر این نوع از انواع بذر گیاهان دارویی بایستی در عمق بالای خاک کاشته شود. وجود 1 تا 2 میلی‌متر خاک بستر روی آن کافی خواهد بود.

• آبیاری و نگهداری از بذر آویشن

آبیاری قبل از جوانه‌زنی باید با آب پاش صورت گرفته و خیلی زمین را نباید گل کرد. این بذر بعد از 4 تا 6 روز سر از خاک برمی‌آورد.

• برداشت

در سال اول فقط یک بار در اواسط تابستان و در سال‌های بعدی دو یا سه بار امکان برداشت محصول آویشن وجود دارد.

روش کاشت غیرمستقیم بذر آویشن

مانند روش بالا می‌باشد. در این روش که مناسب فصل پاییز است، به جای باغچه از ظروف مخصوص کشت بذر برای کاشت این بذرها استفاده می‌شود. ته گلدان‌ها را پس از تهیه کمی سوراخ کرده و قبل از پر کردن آنها با خاک مناسب، باید یک لایه نازک سنگ ریزه در کف آن بریزید تا شرایط برای زهکشی خاک مناسب شود. گلدان را نیز تا آخر پر نکنید تا هنگام آبیاری، آب از آن سرازیر نگردد. بذرها را هم می‌توانید در عمق 0.5 سانتی‌متری خاک بکارید.

نیازهای اولیه برای کاشت بذر آویشن