بذر گوجه فرنگی

بذر گوجه فرنگی یا Tomato یکی از انواع بذر صیفی جات است که سفر پرماجرایی برای سریدن به سفره غذایی انسان‌ها داشته است. ارتفاعات آمریکای جنوبی اولین جایی است که میوه این بذر در آنجا دیده شده است. بذر بوته گوجه فرنگی سپس سفر خود را با سرخ‌پوستان به آمریکا و سپس هم به اسپانیا و اروپا ادامه داده و پس از مدت‌ها که هیچ توجهی به آن نشده و جز در داروسازی و گیاه‌شناسی مصرفی نداشته، کم کم وارد سفره‌های غذایی انسان‌ها شده و البته در مدت کوتاهی بسیار محبوب هم شده است. میوه این بذر به دلیل طعم دلپذیر و قابلیت پرورش در مناطق مختلف آب و هوایی اکنون در سرتاسر دنیا کشت شده و مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ایران نیز گوجه فرنگی پای ثابت سفره‌ها و یخچال بوده و از آن در غذاهای بسیار زیادی استفاده می‌شود.

انواع مختلفی از بذر گوجه فرنگی وجود دارد که تفاوت‌های آن‌ها در رنگ میوه، کیفیت، اندازه میوه و مقاومتی که در برابر دماهای مختلف و آفات و سموم دارند می‌باشد. زرد، قرمز و نارنجی و گرد، بیضی، صاف و کنگره‌دار تشکیل دهنده این نوع بذر صیفی جات هستند. گیاه این بذر به صورت یک ساله کشت شده و دارای ساقه‌ای خزنده و منشعب می‌باشد. هر کدام از بوته‌های این بذر در چندین نوبت به بار نشسته و این بذر نیز از نمونه‌های بذر صیفی جات پر محصول می‌باشد. ریشه‌های قوی و طویلی به طول 1 متر داشته و به سرمای اول پاییز نیز کمی حساس است. گوجه فرنگی در ایران پرفروش‌ترین نوع صیفی جات می‌باشد. هم برای تازه خوری، هم برای استفاده در سالاد و بسیاری از غذاها از طعم دل‌نشین آن استفاده می‌شود.

انواع بذر گوجه فرنگی

گوجه فرنگی بوته‌ای (Shrub Tomato)

در اشکال کروی و بیضوی و رنگ‌های زرد و نارنجی بوده و دارای مقادیر زیادی فسفر، آهن و ویتامین A و C است.

گوجه فرنگی بوته‌ای رویال (Royal Shrub Tomato)

رنگ قرمز زیبایی داشته و هم برای تزئین سالاد و هم برای پخت و پز می‌توان از آن استفاده کرد. سرشار از مواد معدنی و مغذی و ویتامین‌های مفید برای بدن مانند ویتامین‌های گروه B، A و C است.

گوجه فرنگی بوته‌ای آبدار (Juicy Shrub Tomato)

به این نوع از گوجه فرنگی سالادی نیز گفته می‌شود که بسیار آبدار بوده و طعمی شیرین دارد. 75 تا 80 روز پس از کاشت می‌توانید میوه قرمز این گیاه را برداشت نمایید.

خواص دارویی

میوه بذر گوجه فرنگی دارای ویتامین‌های مختلفی بوده و با داشتن کاروتن، اسیدهای مفید و قند و املاح معدنی یکی از مفیدترین انواع صیفی جات است. این میوه به جهت کالری کمی که دارد در رژیم‌های غذایی لاغری نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

مراحل کاشت بذر گوجه فرنگی

کاشت بذر بوته گوجه فرنگی در دو روش مستقیم و غیرمستقیم انجام می‌گیرد. به جهت استفاده بسیار زیاد و محبوبیت بالایی که دارد، کاشت این بذر در خزانه و به صورت غیرمستقیم نیز به صورت انبوه در کشور ما صورت می‌پذیرد. البته رعایت نکات مهم کاشت این بذر در زمان کاشت و نگهداری الزامی می‌باشد. در زیر مراحل کاشت بذر گوجه فرنگی را در هر دو روش مستقیم و غیرمستقیم بررسی می‌نماییم.

کاشت مستقیم

این روش مناسب فصل بهار بوده و در دمای مناسب صورت می‌پذیرد.

• آماده سازی بستر کشت

در ابتدا متناسب با کشت سایر انواع بذر صیفی جات بایستی خاک و شرایط رشد بذر را آماده نمایید. ترکیبی از خاک باغچه با کوکوپیت، پرلیت و کمپوست یا ورمی کمپوست می‌تواند شرایط مناسب کشت این بذر را فراهم آورد. البته خاک باغچه بایستی 10 تا 20 سانتی‌متر شخم زده و سپس این مواد با آن ترکیب گردند.

• کشت بذر

برای کشت بذر می‌بایست مکانی مناسب در باغچه انتخاب نمایید که به نور 6 تا 10 ساعتی آفتاب دسترسی داشته باشد. برای کاشت بذرها نیز حفره‌های 2 تا 3 سانتی را در فواصل 45 تا 90 سانتی از هم ایجاد کرده و بعد از ریختن مقداری کمپوست یا کود دامی در هر حفره 2 تا 3 بذر را در آن قرار دهید. روی بذرها را هم با خاک الک زده آماده شده پرکنید.

• آبیاری

بذرها قبل از جوانه زنی نیاز به آبیاری مرتب داشته و خاک آن‌ها نباید خشک شود. البته برای آبیاری مراقب باشید تا بذرها جابجا نشوند. بعد از جوانه زنی بذر گوجه فرنگی، می‌توانید هر 3 تا 4 روز یک بار برای آبیاری آن اقدام نمایید.

• برداشت

برای تشخیص زمان برداشت میوه‌های گوجه فرنگی می‌توانید به شکل، رنگ و نرمی بافت آن دقت کنید.

روش کاشت غیرمستقیم

این روش کاشت برای فصل سرما و زمستان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

• آماده سازی خاک

خاک مناسب را مانند روش قبل آماده نموده و ظروف مناسب کاشت را نیز تهیه کنید. در ته ظرف‌ها چند سوراخ کوچک ایجاد کرده و روی آن‌ها را مقداری سنگ ریزه بریزید تا شرایط زهکشی خاک فراهم آید.

• کاشت بذرها

عمق 2 تا 3 سانتی‌متری خاک گلدان بهترین شرایط رشد این بذر را فراهم خواهد آورد.

• آبیاری و نگهداری

برای آبیاری مطابق با روش مستقیم عمل نمایید و برای نگهداری هم می‌توانید روی بذرها را قبل از جوانه زنی با یک پلاستیک شفاف سوراخ دار بپوشانید. تا هم رطوبت خاک حفظ شده و هم هوای کافی به آن برسد.

نیازهای اولیه برای کاشت بذر گوجه فرنگی