تغذیه مرکبات خانگی هم از جهت رسیدن به یک باردهی مطلوب اهمیت دارد و هم ضامن سلامت درخت و رشد صحیح آن میشود که این خود تأثیر مستقیم در میزان و کیفیت محصول دارد. امروزه نه تنها باغداران بلکه پرورش دهندگان مرکبات در منزل یا باغچه و حتی گلدان سعی میکنند تا با مراقبت و تغذیه خوب میوه سالم و خوش طعمی را به بار بنشانند و از چیدن آنها لذت ببرند. در کنار تغذیه مقابله با آفات و بهداشت درختان نیز مطرح میباشد که توجه به آنها بسیار مهم است؛ اما قطعاً پیشگیری بهتر از درمان است که اولین گام برای پیشگیری میتواند یک تغذیه خوب باشد.
کود دهی در زمان تورم جوانهها
اغلب در این زمان از کودهای فروت ست که حاوی روی، بور و آهن است استفاده و محلولپاشی میشود. درخت برای رشد و جوانه زنی و گلدهی مطلوب به این سه عنصر کلیدی در زمان جوانه زنی نیازمند است. اگر کود فروت ست موجود نبود میتوان از کود میکرو کامل نیز استفاده کرد که این کودها بصورت محلولپاشی مصرف خواهند شد. در این زمان علاوه بر محلولپاشی آبیاری با هیومیک اسید پیشنهاد میشود. در اواخر زمستان نیز میتوانید مقداری ورمی کمپوست به خاک اضافه کنید تا درصد مواد آلی خاک بالا رود و به این ترتیب مواد غذایی بیشتر در اختیار گیاه قرار گیرد.
کود دهی در زمان اتمام گلدهی (بعد از ریزش گلبرگها)
با ریزش گلبرگها زمان این رسیده تا از کود ان پی کا استفاده کنیم. کود 20-20-20 را محلولپاشی کنید که بهتر است به همراه آن کود آمینو اسید یا کود جلبک دریایی نیز استفاده گردد. در این زمان یک وعده از وعدههای آبیاری درخت نیز با کود هیومیک اسید انجام شود. استفاده از کود آمینو اسید نه تنها میزان میوههای به بار نشسته را افزایش میدهد و رشد را تسریع میکند بلکه مقاومت گیاه را نیز نسبت به آفات و بیماریها بالاتر میبرد و این کمک میکند تا نیاز به سموم کاهش یابد. از طرفی میتوان گفت کود آمینو اسید یک ضد تنش محسوب میشود و هنگام مواجه با گرما و سرمای زیاد، وزش باد و مشکلات خاک و … استقامت درخت را نیز بالا میبرد. در مورد کود جلبک دریایی هم باید گفت سرشار از عناصر معدنی و مواد مغذی است و رشد میوهها را بیشتر خواهد کرد.
مراحل شکل گیری و درشت شدن میوه
در تغذیه مرکبات خانگی با فندوقی شدن میوه کمکم بهتر است از کودهایی حاوی آهن، روی و منگنز استفاده کنیم میتوانیم از این سه کود بصورت مجزا و یا به همراه هم استفاده کنیم. البته اغلب از کودهایی که حاوی این سه عنصر با هم هستند، استفاده میشود. در ادامه با درشتتر شدن میوهها میتوان کودهای پتاسیم بالا را مصرف کرد تا هم طعم و هم سلامت میوه تضمین شود. کودهای حاوی پتاس بالا مثل کود 36-12-12 یا هر کودی که پتاسیم بالایی داشته باشد قابل مصرف است. در صورت تمایل میتوانید به همراه استفاده از کود پتاس بالا از آمینو اسیدها هم بهره بگیرید که این کود تأثیرات مثبت را بهتر و بیشتر خواهد کرد.
قبل از رسیدن و برداشت میوه
همانطور که میدانید کلسیم نقش مؤثری در تقویت پوسته میوه و زیبایی آن دارد و البته از ترک خوردگی میوه و بروز بسیاری از بیماریها نیز جلوگیری میکند بنابراین قبل از رنگ گرفتن میوه میتوانید کود کلسیم را روی درخت یک وعده محلولپاشی کنید. بعد از استفاده از کود کلسیم و حدود چهار هفته قبل از چیدن میوهها بهتر است مجدداً با کودهای پتاسیم بالا مثل کود 36-12-12 یا کود 40-10-10 یا هر کود پتاسیم بالای دیگری محلولپاشی کنید تا هم میوهها خوش رنگتر و هم ظاهر بهتری پیدا کنند. میوههای که قبل از برداشت آنها از کودهای پتاسیم دار استفاده میشود قطعاً ماندگاری بالاتری خواهد داشت و شیرینتر هستند. بعد از برداشت نیز در صورت امکان از کود میکرو یا کود ریزمغذی که حاوی تمامی ریزمغذیها است بصورت محلولپاشی یا آبیاری استفاده شود تا درخت تقویت شده و آماده رشد بهتر و بیشتر در آینده شود.
دقت داشته باشید توضیحات ارائه شده موارد کلی است که برای پرورش و تغذیه مرکبات خانگی توصیه شد. در صورتی که قصد طراحی یک برنامه غذایی کامل و اصولی در باغات را دارید خصوصاً باغاتی که جهت مقاصد تجاری احداث شدند، حتماً نیاز به انجام آزمایش خاک و برگ است. این آزمایشات کمک میکند تا ابتدا کمبودها مشخص شده و بعد برحسب نیاز اقدام به کود دهی در زمانهای مختلف و توسط کودهای متفاوت شود.