گل رز جز 10 گل پرطرفدار جهان است و از این رو آشنایی با نکات نگهداری گل رز از اهمیت ویژهای برخوردار است. این گل زیبا نیازهایی دارد و اولین قدم برای کمک به رشد و شکوفایی آن قرار دادن این گیاه در یک محیط مناسب متناسب با این نیازهاست. در مرحله بعد سراغ تغذیه اصولی میرویم. اگر میخواهید رزهای شما گلهای بیشتر تولید کند و در ضمن رشد با کیفیت و کافی را در فصل رشد داشته باشد حتماً باید کود دهی منظم انجام شود.
نور و دما
گل رز خنکی را ترجیح میدهد به همین دلیل است که کاشت آن در مناطقی با اختلاف دمایی زیاد در شب و روز بهتر جواب میدهد. این گیاه مناسب برای فضای باز و گلخانهها است و نگهداری آن در منزل با نور غیرمستقیم باعث رشد علفی و کاهش گلدهی میشود و درنهایت گیاه از بین خواهد رفت. دمای حدود 15 تا 20 درجه بهینه است و اغلب گل رزها دمای 10- تا 30 درجه را تحمل میکنند.
این گل زیبا در دماهای بالاتر با کاهش عملکرد روبرو میشود و رشد و گلدهی آن کاهش میابد و در دماهای خیلی پایینتر از 10- درجه نیز معمولاً انواع بومی آن قدرت تحمل دارند. بیشتر انواع گل رز در دمای زیر 5 درجه به خواب میروند. در مناطق بسیار گرم و بسیار سرد ترجیح بر کاشت انواع بومی آن است. در نگهداری گل رز نور مستقیم آفتاب اغلب نادیده گرفته میشود و همین نور آفتاب عامل کلیدی در رشد و گلدهی است؛ بنابراین محل کاشت یا نگهداری گل رز باید آفتابگیر باشد و چند ساعت نور مستقیم آفتاب به آن برسد.
آبیاری و رطوبت
در بهار و تابستان به آبیاری منظم نیاز دارد و نباید خشکی شدید را تجربه کند. زمانی که سطح خاک خشک شد آبیاری را انجام دهید. در زمستان آبیاری بسیار کمتر است و گیاه به خواب میرود. پرورش و نگهداری گل رز در مناطق مرطوب بسیار خوب است و عملکرد گیاه را بهبود میبخشد و باعث افزایش گلدهی و رشد بهتر خواهد شد. رطوبت از خشکی و سوختگی برگها ناشی از دماهای بالا جلوگیری میکند و کاشت آن در مناطق مرطوب معمولاً موفقیتآمیز است. اگرچه رطوبت تأثیر مناسبی بر گرما دارد اما در مناطقی با تابستانهای بسیار گرم و شدت تابش بالا طبیعتاً گیاه با مشکل مواجه میشود زیرا رطوبت هم تا حدی میتواند اثرات منفی گرما و خشکی را خنثی کند.
اگر این گیاه را در گلدان نگهداری میکنید ترجیحاً در گلدانهای سفالی و بدون لعاب کاشته شود تا در تابستان ریشهها تا حدی از گرمای شدید محفوظتر باشند و آب اضافی نیز توسط بدنه گلدان جذب و تعادل رطوبت اطراف ریشهها برقرار شود. یکی از عوامل خشک شدن ناگهانی گل رزهای گلدانی در تابستانهای گرم خیس ماندن زیاد خاک گلدان در گلدانهای پلاستیکی است که منجر به پوسیدگی ریشهها میشود. از طرفی تابش اشعه آفتاب به بدنه گلدان پلاستیکی ریشهها را گرم میکند و با توجه به اینکه گلدان پلاستیکی آب را در خود بیشتر نگه میدارد ریشهها حالت پختگی گرفته و آسیب میبینند. از طرفی هردوی این عوامل یعنی گرمای زیاد و خیس ماندن بیش از حد خاک میتوانند زمینهساز بیماریهای قارچی شوند. پس اگر قصد کاشت در گلدان پلاستیکی را هم دارید بیشتر دقت کنید.
خاک مناسب گل رز
خاک مناسب برای نگهداری گل رز باید زهکش مناسبی داشته باشد که هم رطوبت کافی را نگه دارد و هم به راحتی آب اضافی تخلیه شود. خاکهای لومی اغلب بافت مناسب دارند و بعد از مخلوط شدت با یک کمپوست خوب مثل ورمی کمپوست بافت بهتری پیدا میکنند و غنی میشوند. به هر صورت انواع خاکهای باغچهای که بیش از حد رسی نباشند میتوانند مورد استفاده قرار گیرند به شرط آنکه مقداری مواد غذایی به همراه خود داشته باشند که به این منظور میتوان از ورمی کمپوست یا انواع کودهای دامی پوسیده استفاده کرد.
اگر خود قصد تهیه و مخلوط کردن بستر کاشت را دارید یکی از بسترهایی که اغلب پیشنهاد میدهند مخلوط کمی خاک رس، خاک ماسه بادی، ورمی کمپوست یا کود دامی پوسیده، خاک برگ پودر شده است. اگر گل رز قرار است در باغچه و یا زمین کاشته شود طبیعتاً باید با توجه به بافت خاک مواد لازم را به آن افزود و اغلب به خاک باغچهها در اواخر زمستان یا اوایل بهار مقادیری کود دامی پوسیده یا ورمی کمپوست برای تقویت گل رز اضافه میشود که این در رشد گیاه و افزایش مواد آلی خاک و اصلاح بافت آم بسیار تأثیرگذار و رایج است.
کود دهی رز
برای نگهداری گل رز کودهای مختلفی در بازار موجود است. بهتر است با شروع بهار از کود ان پی کا برای تغذیه آن استفاده شود. کود 20-20-20 یکی از این کودهاست که میتوان در فصل رشد هر دو الی 4 هفته یکبار برای گیاه مصرف کرد. البته بعد از رشد دلخواه بوته و افزایش کارکرد ریشهها میتوان کود 36-12-12 یا انواع کود گلدهی را با کود 20-20-20 جایگزین کرد تا گلدهی را افزایش داد. البته بصورت تخصصی کود گل رز هم تولید شده است که در اینصورت با توجه به اینکه اکثر نیازهای گل رز در آن دیده شده میتوان در فصل بهار تا اوایل پاییز هر دو الی سه هفته یکبار از آن استفاده کرد.
اگر از کودهای ان پی کا استفاده میکنید با توجه به اینکه گل رز در خاک نسبتاً اسیدی رشد بهتری دارد و پی اچ 5/5 تا 5/6 برای آن بهینه است میتوان هر دو ماه یکبار نیز آن را با کود هیومیک اسید آبیاری کرد. بهتر است برای تغذیه کاملتر و همچنین رفع علائم کمبود عناصر ریزمغذی هر دو ماه یکبار نیز برای این گل از کود میکرو استفاده کنید و در صورت مشاهده علائم کمبود آهن که در گل رز بسیار شایع است میتوان هر 45 روز یکبار نیز از کود آهن در نگهداری گل رز بهره گرفت.