بذرها، مطالب آموزشی
کاشت بذر سبزیجات در پاییز
شهریور
کاشت بذر سبزیجات در پاییز هم امکان‌پذیر است اما اکثر سبزیجات پاییزه بسته به منطقه کشت در واقع از اواخر تابستان تا اواسط پاییز کاشته می‌شوند تا در اواسط یا اواخر پاییز و یا اوایل زمستان برداشت شوند. این سبزیجات اغلب می‌توانند دماهایی پایین‌تر از دمای معمول رشد سایر سبزیجات را تحمل کنند و حتی برخی از آن‌ها تا زمان یخزدگی جزئی در اوایل زمستان به‌خوبی باقی مانده و برداشت می‌شوند هرچند که اغلب این سبزیجات باید قبل از یخبندان‌های سنگین برداشت شده باشند تا یخ زده و خراب نشوند. در ادامه به معرفی چند نوع سبزی پاییزه می‌پردازیم.
زمان کاشت بذر سبزیجات پاییزه متفاوت است و معمولاً با توجه به زمان یخبندان در منطقه‌ای که کشت قرار است انجام شود انتخاب می‌شود. این زمان در هر منطقه و اقلیم و برای هر نوع بذر با توجه به مدت زمان رشد آن متفاوت است. اغلب کشاورزان زمان‌های کاشت در هر منطقه را بصورت تجربی می‌دانند و هرساله اقدام به کشت محصول مورد نظر خود می‌کنند. به عنوان مثال ممکن است در منطقه‌ای سرد اسفناج را در شهریور بکارند و در منطقه‌ای گرم‌تر آن را در اوایل پاییز کشت کنند.
خاک
پلاستیکی
کود
کلم قمری
این سبزی ظاهر خاصی دارد و معمولاً در نوع سبز یا بنفش کشت می‌شود. در قدیم به آن قنوید می‌گفتند و به دلیل خواص زیاد آن و تأثیر مثبت بر سلامتی انسان در پخت انواع آش‌ها در پاییز و زمستان مصرف می‌شود. بذر کلم قمری را هشت تا ده هفته قبل از اولین زمان یخبندان در محل زندگی خود بکارید تا به‌موقع آماده برداشت شود. اگر بذرها را از قبل در سینی نشاء کاشته‌اید و بوته کوچک آن را آماده کردید در این صورت حداکثر تا شش هفته قبل از یخبندان باید به خاک اصلی انتقال داده شده باشد. عمق کاشت بذر کلم قمری 0.6 تا 1.25 سانتیمتر است و بین هر بوته فضایی بین 7.5 تا 15.5 سانتیمتر لازم است و بین ردیف‌های کاشت نیز 30 تا 45 سانتیمتر جا بگذارید.
کاهو
اگرچه امکان کاشت کاهو در سراسر سال وجود دارد اما وقتی صحبت از کاشت بذر سبزیجات در پاییز می‌شود کاهو جز اولین گزینه‌هاست. کاهو در دمای خنک‌تر کیفیت بهتری دارد بنابراین کشت آن بصورت پاییزه در بسیاری از مناطق انجام می‌شود. همانند اغلب سبزیجات اگر قصد کشت آن در پاییز را دارید باید طوری زمان‌بندی کنید تا حداقل 8 هفته قبل از اولین سرمای شدید بذر کاهو کاشته شده باشد و اگر هم قصد کاشت نشاء آن را دارید نهایتاً شش هفته قبل از این سرما باید به زمین انتقال داده شود.
این سبزی در پاییز به آفتاب کامل احتیاج دارد اما اگر در منطقه‌ای گرم هستید و قصد کاشت آن در فصل‌های گرم‌تر را دارید می‌توانید کشت آن را در محلی سایه آفتاب نیز انجام دهید. عمق کاشت بذر کاهو بین 0.6 تا 1.25 سانتیمتر می‌باشد و فاصله بین بوته‌ها 25 تا 30 در نظر گرفته می‌شود. بین هر ردیف نیز حدود 30 تا 45 سانتیمتر فضا نیاز است.
کلم بروکسل
این سبزی نسبت به سایر سبزیجات به زمان بیشتری برای رشد نیاز دارد بنابراین باید زودتر کاشته شود. مدت زمان لازم برای رشد کامل بذر کلم بروکسل و محصول دهی آن بین 85 تا 100 روز قبل از سرمازدگی است. عمق کاشت بذرها 3 تا 5/3 سانتیمتر می‌باشد که فاصله بین هر بوته بهتر است 45 تا 60 سانتیمتر در نظر گرفته شود و فاصله ردیف‌ها نیز 75 تا 90 سانتیمتر تقریباً مناسب است. کلم بروکسل تا دمای 2- را تحمل می‌کند اما دمای پایین‌تر از این مقدار به آن صدمه خواهد زد.
هویج
زمان کاشت بذر سبزیجات در پاییز یکی از گزینه‌های مورد علاقه عموم مردم هویج است. کاشت بذر هویج در عمق 0.6 تا 25/1 سانتی‌متری انجام می‌شود و بین ردیف‌ها نیز می‌توانید 30 تا 45 سانتیمتر فضا در نظر بگیرید اما در مورد فاصله کاشت هویج‌ها معمولاً در کنار هم و متراکم کشت می‌شود. هویج به خاک سست و نرم و زهکش خوبی نیاز دارد و بهتر است خاک غنی از مواد آلی باشد. می‌توانید به خاک آن کود دامی پوسیده یا ورمی کمپوست اضافه کنید. زمانی که هویج‌ها به اندازه حداقل یک بندانگشت رسید می‌توانید محصول را برداشت کنید. دقت کنید که بذرهای هویج در سرما دیر جوانه می‌زنند بنابراین اگر در محل سردسیر هستید می‌بایست زودتر اقدام به کشت کنید تا بتوانید در پاییز محصول خوبی داشته باشید. در صورت رعایت همه موارد در هر سه متر قادر به تولید حدود 5/4 کیلوگرم هویج هستید.
گل کلم
کاشت نشاء گل کلم می‌بایست حداقل 8 هفته قبل از سرمازدگی انجام شود و در صورت کشت مستقیم بذر گل کلم باید 10 یا 11 هفته زودتر بذرها را بکارید. عمق کاشت 6/0 تا 25/1 سانتیمتر می‌باشد و بین هر بوته 45 سانتیمتر جا بگذارید و بین ردیف‌ها نیز بین 45 تا 60 سانتیمتر فاصله دهید تا کلم‌ها جای رشد کافی داشته باشند. وقتی قطر سر کلم‌ها به 15 تا 20 سانتیمتر رسید کم‌کم زمان برداشت فرامی‌رسد. برای سفیدتر شدن گل کلم‌ها می‌توانید دو هفته قبل از برداشت روی کلم‌ها را بپوشانید یا اگر بوته گل کلم برگ‌های بزرگی داشت آن‌ها را روی گل کلم بکشید البته این کار ضرورت ندارد و تنها به سفیدتر شدن رنگ گل کلم‌ها کمک می‌کند.
کلم پیچ
کاشت بذر سبزیجات در پاییز بسیار لذت بخش است. یکی دیگر از سبزیجات مورد علاقه پاییزه کلم پیچ است. بذر کلم پیچ را حداقل 8 تا 10 هفته قبل از یخبندان باید کاشت. عمق بذرها همانند اکثر سبزیجات 6/0 تا 25/1 سانتیمتر می‌باشد. اگر از ارقام زودرس استفاده می‌کنید بین بوته‌ها حدود 45 سانتیمتر فاصله بگذارید و اگر بذر کلم پیچ از انواع دیررس است این فاصله را بیشتر کنید. بین ردیف‌ها نیز 60 سانتیمتر فاصله مناسب به نظر می‌رسد. زمانی که مغز کلم‌ها سفت شد و به اندازه دلخواه رسید می‌توانید کلم‌ها را بچینید. کلم پیچ بنفش و کلم پیچ سبز بیشتر از انواع کلم پیچ‌ها مصرف دارند.
کود
بذر سبزیجات
انواع چغندر
زمان کاشت بذر چغندر تقریباً 10 یا 11 هفته قبل از اولین یخبندان است. عمق کاشت بذر چغندر در فضای باز حدود 3 سانتیمتر است. در حالت کلی بین هر بذر 5/2 تا 5 سانتیمتر فاصله بگذارید و بین ردیف‌ها نیز 30 تا 60 سانتیمتر می‌توان فضا در نظر گرفت. اگر قصد درشت شدن ریشه‌ها و مصرف آن را دارید بذرها را با فاصله حدود 15 تا 20 سانتیمتر بکارید و اگر صرفاً قصد مصرف برگ آن را دارید می‌توانید فاصله کاشت را به 5/2 یا 5 سانتیمتر کاهش دهید.
چغندرها را بعد از حدود 40 تا 50 روز می‌توان در حالی که قطر آن‌ها حدود 5 سانتیمتر است برداشت کنید اما اگر می‌خواهید درشت‌تر شود زمان بیشتری دهید. برگ‌ها را نیز می‌توان به محض بزرگ شدن به اندازه کافی برای خوردن برداشت کرد اما حداقل دو سوم برگ‌ها را روی هر گیاه بگذارید تا بتواند به رشد خود ادامه دهد و ریشه‌های غده‌ای ضخیم‌تری تولید کند.
کلم بروکلی
در مورد کلم بروکلی خواص بی‌نظیری ذکر شده و برای کاشت بذر سبزیجات در پاییز می‌توان از این سبزی خوش طعم نیز استفاده کرد. بذر کلم بروکلی را 8 تا 10 هفته قبل از اولین سرمازدگی بکارید یا حتی زودتر. عمق کاشت بذر را حدود 3 تا 2/3 در نظر بگیرید و بوته‌ها را با فاصله 45 سانتیمتر از هم و در ردیف‌هایی به فاصله 90 سانتیمتر بکارید. وقتی گل‌ها که همان محصول ما هستند سفت و متراکم هستند باید چیده شوند قبل از آنکه گل‌ها بیش از حد بزرگ و باز شوند. اگر کلم بروکلی مدت زیادی روی بوته بماند ممکن است تلخ شود پس در برداشت به این نکته نیز دقت کنید. در صورت تمایل طی طول رشد آن می‌توان 2 یا 3 بار از کودهای حاوی نیتروژن استفاده کرد.
اسفناج
اسفناج سردسته سبزیجات پاییزه محسوب می‌شود. این سبزی پرخاصیت خنکی را دوست دارد و معمولاً بذر اسفناج 5 تا 7 هفته قبل از یخبندان قابل کاشت است. عمق کاشت را حدود 1 تا 25/1 سانتیمتر در نظر بگیرید. در کشت‌های سنتی بذرها را متراکم می‌پاشند و در کشت‌های جدید بذرها ردیفی کشت می‌شوند و معمولاً فاصله‌ای حدود 10 تا 15 سانتیمتر بین بوته‌ها و در ردیف‌هایی با فاصله 30 تا 45 سانتیمتر کاشته می‌شوند به این ترتیب بنا بر دلخواه نحوه کاشت را می‌توان انتخاب کرد. برای جلوگیری از تلخ شدن اسفناج‌ها برگ‌ها را قبل از بزرگ شدن زیاد برداشت کنید. اسفناج جزء سبزیجات پاییزه‌ای است که خیلی زود به ثمر می‌رسد و کشت راحت‌تری هم دارد.