نام آفت: شته رز یا گل سرخ
نام علمی: Macrosiphum rosae
درخچه رز (Rosa spp.) تیره گلسرخیان (Rosaceae) یکی از قدیمیترین گیاهان مورد استفاده اقوام ایرانی است که قدمت کشت و کار آن به زمانهای ما قبل تاریخ میرسد. این گیاهان، با رقمهای بسیار متنوع در سراسر ایران کشت میشوند. گل رز یکی از زیباترین و پرطرفدارترین گلهای زینتی جهان میباشد که به علت دارا بودن ویژگیهایی مانند پایداری (چند ساله بودن)، طولانی بودن دوران گلدهی و وجود ارقام متعدد زینت بخش منازل، باغها و به ویژه فصای سبز شهری میباشد. گل رز مورد حمله آفات متعددی قرار میگیرد. که در این بین شته گل سرخ Macrosiphum rosaae مهمترین آفت آن محسوب میگردد.
شته گل سرخ: Macrosiphum rosaae
شته گل سرخ، حشرهای همه جا زیست و دارای پراکنش جهانی میباشد و سالانه خسارت بسیاری را وارد میکند. این شته اختصاصاً روی رز و نسترن فعالیت داشته و در تمام مناطق کشور با درجه اهمیت اقتصادی زیاد انتشار دارد. ظاهراً نسترنها، گل محمدی و رز کمتر به این شته آلوده میشوند و رزهای پیوندی به شدت مورد حمله قرار میگیرند.
مشخصات ظاهری شته رز:
- حشرهای با اندام دراز و کشیده
- شتههای بالدار بکرزا و بچهزا درشتتر و حدود ۶ میلیمتر هستند ولی بی بالهای بچهزا حدود ۴ میلی مترند
- رنگ سر و قفسه سینه به رنگ قهوهای، کورنیکول سیاه و ناحیه دمی سبز کمرنگ است
- شاخکها از بدن شته درازترند
- دم شته کمرنگ و شاخک شته بالدار تماماً سیاه است
چرخه زندگی شته گل رز:
- شته رز در نواحی سردسیر زمستان را به صورت تخم و در نواحی معتدل و گرم به صورت شته بچهزا و بکرزا میگذراند و به طور کلی در شرایط شهری مثل کرج شته گل سرخ در تمام طول سال به جز فصل تابستان فعال میباشد و در اوائل بهار و به محض افزایش نسبی دما روی جوانه گل، برگ و سرشاخهها متمرکز شده و از شیره نباتی تغذیه میکند. تولید مثل این شته در طول سال زیاد بوده و تعداد زیادی در سال ایجاد میکند. از اواسط بهار افراد بالدار رشته در بین کلنی ظاهر شده و موجب انتشار آفت میگردد.
خسارت و علائم شته گل رز:
- شته گل سرخ روی جوانههای برگ، شاخهها و جوانههای گل مستقر شده و با خرطوم خود از شیره نباتی تغذیه کرده
- موجب متوقف شدن رشد جوانهها و مانع باز شدن برگها و شکفتن غنچههای گل
- نهایتاً موجب ضعیف و پژمرده شدن بوتههای رز میشود.
- بر اثر فعالیت شته، ترشحات چسبناکی نیز تشکیل میشود که روی بوتههای آلوده ملاحظه میگردد.
روش های کنترل شته گل رز:
۱- کنترل بیولوژیک
- شته رز نیز مانند سایر شتهها دارای دشمنان طبیعی بسیاری از جمله کفشدوزکها، مگسهای Syrphidae، سنهای شکارگر، زنبورهای پارازید و نیز بالتورها میباشند که در کنار سایر عوامل کنترلکننده طبیعی مانند تغییرات درجه حرارت، بارندگی و … از طغیان شدید آنها جلوگیری میکند. یکی از بهترین راههای مبارزه با شتهها حفظ و حمایت این دشمنان طبیعی است که میتوان این کار را با مراقبت در موقع، نوع سم انتخابی و نحوه مبارزه شیمیایی انجام داد.
۲- کنترل بهداشتی
- در ابتدای آلودگی رزها و یا در صورتی که جمعیت شته رز کم باشد شستشوی بوتههای رز با فشار مناسب آب در کاهش جمعیت این آفت تاثیر به سزایی دارد.
۴- کنترل شیمیایی
- با توجه به این که حفظ زیبایی و شادابی بوتههای رز از اهمیت زیادی برخوردار میباشد. معمولا مبارزه شیمیایی علیه شته رز توصیه میشود.
- برای این کار بهتر است از محلول سم پریمیکارت ( پریمور) که شتهکش انتخابی با اثر سریع و خاصیت تدخینی میباشد. به نسبت ۷/۰-۵/۰ در هزار و یا کنفیدور (ایمیداکلوپراید) به نسبت توصیه شده روی قوطی سم استفاده نمود. سایر حشرهکشهای فسفره از جمله مالاتیون ۵۰% و … برای از بین بردن شته رز موثر میباشد.
- بهتر است سمپاشی اوایل بهار و صبح زود که شتهها روی ساقههای نازک قرار دارند انجام شود. در این ساعت از شبانه روز رفت و آمد کمتر بوده و در نتیجه احتمال مسمومیت اشخاص و از بین رفتن حشرات سودمند کمتر است.
سپاسگزارم مطالب اموزنده بود
سلام وقت بخیر
نظر لطف شماست
سپاسگزارم
با سلام. بسیار عالی و مفید و آموزنده
اگر بخواهیم یک سم ارگانیک و طبیعی درست کنیم میتوان از مخلوط سرکه و آب یا مخلوط صابون مایع و آب بصورت اسپری مستقیم روی بخشهای آسیب دیده یا شته زده استفاده کرد؟
سلام وقت بخیر
ممنونم،نظر لطف شماست
بله میتونید برای حشره های ضعیف تر مثل شته از این موارد استفاده کنید. اما برای حشراتی مثل کنه و شپشک کامل ممکنه جواب نده.
سلام حشرات سفیدی که همراه شته در عکس هست چیه آیا شته پوست اندازی کرده
سلام
بله گاهی مربوط به پوست شته هاست و گاهی هم برخی دشمنان طبیعی شته از محتوات بدن شته تغذیه کرده و پوست اونها باقی میمونه.