بذر بامیه

بذر بامیه بذری آشنا برای ما ایرانی‌ها است. در میان انواع بذر صیفی جات برخی از آن‌ها به دلیل چند کاره بودن از محبوبیت بالاتری برخوردار هستند. بذر بامیه نیز از جمله این بذرها است. محصول این بذر هم برای درست کردن خورشت بامیه که یکی از معروف‌ترین غذای جنوبی‌ها است، هم برای انواع ترشی کاربرد داشته و در خارج نیز خشک شده آن را در زمستان مصرف می‌نمایند. بسیاری از انواع بذر صیفی جات علاقه زیادی به رشد در هوای گرم داشته که بذر بامیه نیز از آن دسته است. این بذر زاده قاره داغ آفریقا است و سفر خود را از این قاره آغاز و با عبور از عربستان گرم به اروپا نیز رسیده است. حالا این بذر در قاره سبز و در سواحل دریای مدیترانه نیز یکی از محبوب‌ترین انواع بذر صیفی جات است.

Okra نام لاتین بذر بامیه است که علاوه بر بامیه از گل آن نیز به عنوان گل زینتی برای زیبایی خانه‌ها و باغچه‌ها استفاده می‌شود. گلبرگ‌هایی به رنگ زرد، سفید و برخی مواقع هم کرمی که وسط آن‌ها احتمالاً به خاطر طبع داغ این گیاه قرمز است، در گلدان زیبایی منحصر به فردی ایجاد می‌نماید. بامیه حاصل از این بذر نیز به رنگ سبز پوشیده از تار و پر از دانه می‌باشند. این گیاه به صورت یک ساله کشت می‌شود.

خواص دارویی

از گل، ریشه، تخم و خود بامیه برای برخی خواص دارویی استفاده می‌شود. از این رو بذر بامیه نه فقط برای تولید یکی از انواع صیفی جات خوراکی بلکه برای خاصیت‌های درمانی آن نیز کشت می‌گردد. گرم مزاجان می‌توانند برای بهبود مزاج خود از بامیه سرد و مرطوب استفاده کنند. جوشانده بامیه نارس آن ادرار آور، التیام دهنده، مقوی، لطیف کننده پوست و نرم کننده آن است. علاوه بر این از بامیه خام آن به عنوان محرک جنسی نیز استفاده می‌شد. از تخم بامیه به عنوان محرک قلبی، ضد اسپاسم و معرق استفاده شده و خود بامیه برای درمان ناراحتی‌های ناشی از سرماخوردگی، سوزش مجرای ادراری، تسهیل زایمان‌های مشکل و سوزاک مورد استفاده قرار می‌گیرد.

از نظر ارزش غذایی نیز بامیه غنی از آهن، کلسیم، تیامین، ریبوفلاوین، نیاسین و ویتامین C است. چای گل بامیه نیز یکی از خوش‌طعم‌ترین چای‌ها را در خاورمیانه برای پذیرایی از مهمان‌ها داشته و بامیه خام نیز حاوی مقادیر زیادی پروتئین، مواد قندی، فسفر، سدیم، ویتامین A و هیدرات‌های کربن است. این‌ها هم دلایل دیگری برای محبوبیت بذر بامیه می‌باشد.

مراحل کاشت بذر بامیه

کاشت این بذر نیز مانند بسیاری دیگر از انواع بذر صیفی جات در دو روش مستقیم و غیرمستقیم صورت می‌پذیرد. در زیر مراحل کاشت این بذر را در هر دو روش برای علاقه‌مندان مرور خواهیم کرد.

روش مستقیم کاشت بذر بامیه

• بسترسازی مناسب برای کاشت

خاک شنی رسی ترکیب شده با کود دامی پوسیده که زهکشی مناسبی برای آن تأمین شود، می‌تواند شرایط رشد مناسب برای بذر بامیه را فراهم آورد. البته قبل از کشت بایستی خاک تا عمق 20 تا 30 سانتی‌متری شخم زده شده و ترکیبات به خوبی با هم مخلوط گردند.

• کشت بذرها

بذرهای بامیه را 24 ساعت قبل از کشت در آب گذاشته تا خیس شده و آماده کشت گردند. حالا باغچه را به ردیف‌هایی با فاصله مساوی از هم در حدود 120 تا 150 سانتی‌متر آماده نموده و بذرها را در این ردیف‌ها به فواصل 30 تا 90 سانتی‌متری و در عمق 1 تا 1.5 سانتی‌متری بکارید.

• آبیاری و نگهداری

بذر گیاه بامیه از جمله بذرهایی است که برای رشد نیاز به آب زیادی دارند. تا قبل از رویش جوانه‌ها، خاک بذر همیشه باید مرطوب باقی بماند. پس از رویش جوانه‌ها طبق شرایط معمول اقدام به آبیاری نموده و حتماً دقت کنید که از آب‌پاشی به برگ‌های گیاه خودداری نمایید؛ زیرا می‌تواند باعث ایجاد قارچ و آفت در آن‌ها گردد.

• برداشت بامیه‌ها

بامیه از جمله صیفی جاتی است که بوته‌های آن پر محصول است و از هر بوته آن امکان برداشتن 100 بامیه وجود خواهد داشت. بامیه با خم شدن و باز شدن که معمولاً باید به اندازه 7 تا 9 سانتی‌متری رسیده باشند، زمان برداشت خود را اعلام می‌نماید.

روش کاشت غیرمستقیم

• بستر سازی برای کاشت

بستر سازی در این روش کاشت بذر تنها به فراهم آوردن خاک مناسب محدود نشده و ظروف مناسب کاشت نیز باید تهیه گردند. برای فراهم آوردن شرایط زهکشی ته ظروف را سوراخ کرده و چند سنگ ریزه در ته آن‌ها قرار دهید و قبل از کاشت نیز خاک را کامل خیس نمایید به طوری که آب از کف آن خارج شود.

• کاشت بذرها

بهترین عمق برای کاشت بذرها در گلدان عمق 1 تا 1.5 سانتی‌متری است که در هر گودال 2 تا 3 بذر باید کاشته شوند.

• آبیاری

آبیاری در این روش مانند روش قبل است؛ اما برای نگهداری بذرها و حفظ رطوبت خاک می‌توانید از یک گنبد پلاستیکی شفاف سوراخ دار روی گلدان استفاده نمایید. پلاستیک را بعد از رویش جوانه‌ها باید خارج نمایید.

نیازهای اولیه برای کاشت بذر بامیه